Διδακτική ενότητα: Η μέτρηση της ανεργίας

Μέτρηση της ανεργίας on Prezi

Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να μπορούν οι μαθητές:

α) Να ορίζουν την έννοια της ανεργίας και να τη διαχωρίζουν από εκείνη της αεργίας, να αντιλαμβάνονται πως διαφοροποιείται ο ενεργός και ο μη ενεργός οικονομικός πληθυσμός

β) Να εκτιμούν το ποσοστό ανεργίας.

Το πρόβλημα της ανεργίας

Η ανεργία είναι μία πολύ δυσάρεστη κατάσταση, η οποία λαμβάνει δυσμενείς διαστάσεις, ενώ οι προβλέψεις για το μέλλον παραμένουν απογοητευτικές, με δεδομένο ότι απουσιάζει ένα σχέδιο ανάκαμψης, τόσο της ελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Η κατάσταση στην ελληνική οικονομία

Παρατηρείται ραγδαία αύξηση της ανεργίας την τελευταία τριετία

Το Ινστιτούτο εργασίας της ΓΣΕΕ εκτιμά στην ετήσια έκθεσή του για την οικονομία και την απασχόληση ότι μέχρι το τέλος του έτους τα ποσοστά της ανεργίας θα φθάσουν σε πρωτόγνωρα για τη χώρα μας επίπεδα, ξεπερνώντας το 20% με τους ανέργους να αγγίζουν τα 1.100.000 άτομα.

Ορισμός της ανεργίας

Η ανεργία, οικονομικά, ορίζεται ως η ύπαρξη πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Διακρίσεις πληθυσμού

Κάθε οικονομία έχει ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Αυτό θα το διακρίνουμε:

• Εργατικό δυναμικό ή οικονομικά ενεργός πληθυσμός: Το σύνολο των ατόμων το οποίο είναι ικανό και ταυτόχρονα θέλει να εργαστεί.
• Απασχολούμενοι: Όλοι εκείνοι που εργάζονται με αποτέλεσμα την παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών.
• Άνεργοι: Όσοι είναι άμεσα διαθέσιμοι για εργασία, αλλά δεν μπορούν να βρουν μία θέση απασχόλησης.
• Οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός: Όλοι όσοι δεν μπορούν (πχ. ηλικιωμένοι και παιδιά) και δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν, δηλαδή είναι εκούσια (ηθελημένα) άνεργοι (άεργοι).

Προσοχή! Η οικιακή και η εθελοντική απασχόληση είναι κοινωνικά αναγκαία και σημαντική, αλλά δε θεωρειται ως εργασία, διότι δεν αμείβεται.

Συμπεραίνουμε ότι:

Εργατικό δυναμικό = Απασχολούμενοι + Άνεργοι

Μέτρηση της ανεργίας

Η ανεργία μετριέται

α) ως απόλυτο μέγεθος, π.χ. Το σύνολο των απασχολουμένων κατά το Σεπτέμβριο του 2011 εκτιμάται ότι ανήλθε σε 4.051.109 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 857.656 άτομα, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 4.440.050 άτομα (σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή) ή

β) ως ποσοστό επί του εργατικού δυναμικού, π.χ. 17,5%, το οποίο προκύπτει από την ακόλουθη ισότητα.

Ποσοστό ανεργίας: (Αριθμός ανέργων / Εργατικό δυναμικό) x 100

Ασκήσεις εφαρμογής

1. α) Σε μια οικονομία έχουμε τα εξής δεδομένα

i) μικρά παιδιά 20,

ii) ηλικιωμένοι 15,

iii) άρρωστοι, στρατιώτες, φυλακισμένοι, ανίκανοι προς εργασία 5,

iν) σύνολο πληθυσμού 200,

ν) άνεργοι 16,

νi) άτομα που μπορούν, αλλά δε θέλουν να δουλέψουν 32.

Να βρεθούν ο μη ενεργός πληθυσμός (20 + 15 + 5 + 32 = 72), το εργατικό δυναμικό (οικονομικά ενεργός πληθυσμός) (200 - 72 = 128), οι απασχολούμενοι (128 - 16 = 112) και το ποσοστό ανεργίας (16/128 x 100 = 12,5 %).

β) Δείξτε ότι στην παραπάνω άσκηση το ποσοστό ανεργίας = 1 - ποσοστό απασχόλησης

Ποσοστό απασχόλησης = 112/128 x 100 = 87,5%

2. Σε μια οικονομία οι απασχολούμενοι είναι 80, οι άνεργοι είναι 20 και οι άεργοι είναι 5.

Το ποσοστό ανεργίας είναι:

(α) 13,3%

(β) 25%

(γ) 20% (Σωστή απάντηση)

(δ) 23,5%

(ε) τίποτα από τα παραπάνω

3. Σε μια οικονομία υπάρχουν 200 άνεργοι, 400 άεργοι που δε θέλουν να εργαστούν, 100 γυναίκες που ασχολούνται μόνο με τις δουλειές του σπιτιού και 1.800 απασχολούμενοι. Στην οικονομία αυτή το ποσοστό ανεργίας είναι:

α) 28%, β) 15%, γ) 10% (Σωστή απάντηση), δ) 11,1%, ε) 25%.

Βοηθήματα - Βιβλιογραφία

1. Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (Γ' τάξης γενικού λυκείου, Μάθημα επιλογής, Σελ. 168 - 169)
2. Ελληνική Στατιστική Αρχή - Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Σεπτέμβριος 2011)
3. ΙΝΕ ΓΣΕΕ: "Ετήσια Έκθεση  2011: Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση"
4. Εφημερίδα "Ημερησία". Τίτλος άρθρου: ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Στο 26% η πραγματική ανεργία το 2012