Ανώνυμη Εταιρεία

Η Ανώνυμη Εταιρεία είναι ένα νομικό πρόσωπο που έχει ως επί το πλείστον κερδοσκοπικό χαρακτήρα με κυριότερο πλεονέκτημα, οι συμμετέχοντες σ' αυτή (μέτοχοι) να ευθύνονται μόνο μέχρι το ύψος της συμμετοχής τους.

Προϋποθέσεις Σύστασης της Ανώνυμης Εταιρείας

Οι προϋποθέσεις σύστασης της Α.Ε. είναι

α) η κατάρτιση καταστατικού,

β) η κάλυψη του μετοχικού κεφαλαίου,

γ) η έγκριση του καταστατικού και η χορήγηση άδειας σύστασης της Α.Ε. από τη Διοίκηση καθώς και

δ) η τήρηση διατυπώσεων δημοσιότητας.

Καταστατικό

Το καταστατικό είναι το συμβολαιογραφικό έγγραφο το οποίο περιέχει τη σύμβαση της σύστασης της Α.Ε, τους όρους οργάνωσης και λειτουργίας της Α.Ε. καθώς επίσης και τις συμβάσεις ανάληψης του μετοχικού κεφαλαίου.

Τα πρόσωπα που συμβάλλονται για την σύστασή της λέγονται ιδρυτές και πρέπει να είναι ενήλικοι, τουλάχιστον δύο και να έχουν την ικανότητα διενέργειας εμπορικών πράξεων.

Υπόδειγμα καταστατικού Α.Ε.

Συγκεκριμένα το καταστατικό πρέπει να περιέχει διατάξεις:

• Για την επωνυμία και το σκοπό της εταιρείας

Η επωνυμία λαμβάνεται από το αντικείμενο της εταιρείας. Εκτός από τις λέξεις "Ανώνυμη εταιρεία", δύναται να περιέχεται και το ονοματεπώνυμο κάποιου ιδρυτού ή άλλου φυσικού προσώπου. Ο σκοπός της αφορά το αντικείμενο της δραστηριότητας το οποίο τη χαρακτηρίζει και μπορεί να είναι ευρύ ή πολλαπλό, όχι όμως αόριστο ή γενικό (λ.χ. εμπορία γενικά). Προσθήκη νέου απαιτεί τροποποίηση του καταστατικού.

• Για την έδρα της εταιρείας

Ως έδρα της εταιρείας πρέπει να ορίζεται ένας δήμος ή μια κοινότητα της ελληνικής επικράτειας. Αλλαγή της έδρας της Α.Ε. προϋποθέτει τροποποίηση του καταστατικού.

• Για τη διάρκεια της εταιρείας

Η Α.Ε. πρέπει να έχει ορισμένη διάρκεια μετά την πάροδο της οποίας λύεται. Ο νόμος δεν καθορίζει ανώτατο ή κατώτατο όριο, αλλά πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε ημερομηνία λήξης. Η διάρκειά της παρατείνεται με απόφαση της Γ.Σ.

• Για το ύψος και τον τρόπο καταβολής του μετοχικού κεφαλαίου

Το Μ.Κ. αναγράφεται πάντοτε σε χρήμα ακόμη και στην περίπτωση που εισφορές των μετόχων συνίστανται σε είδος. Το μέρος του κεφαλαίου που ισούται με το ελάχιστο όριο του Μ.Κ. Α.Ε. (σήμερα 60.000 €) πρέπει να καταβληθεί είτε σε μετρητά είτε σε είδος με τη σύσταση της εταιρείας.

• Για το είδος των μετοχών, καθώς και για τον αριθμό, την ονομαστική αξία και την έκδοσή τους

Οι μετοχές της Α.Ε. μπορεί να είναι ανώνυμες ή ονομαστικές ανάλογα με το τι επιθυμούν οι ιδρυτές. Η ονομαστική αξία των μετοχών δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 0,30 € και μεγαλύτερη των 100 €.

• Για τον αριθμό των μετοχών κάθε κατηγορίας, εάν υπάρχουν περισσότερες κατηγορίες

Οι μετοχές μπορεί να είναι κοινές ή προνομιούχες με δικαίωμα ή χωρίς δικαίωμα ψήφου.

• Για τη μετατροπή ονομαστικών μετοχών σε ανώνυμες ή ανωνύμων σε ονομαστικές.

Το καταστατικό μπορεί να επιτρέπει ή να απαγορεύει τη μετατροπή ονομαστικών μετοχών σε ανώνυμες ή το αντίστροφο.

• Για τη σύγκληση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου.

Περιληπτικά στο καταστατικό πρέπει να καθορίζεται ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. (κατώτερος και ανώτερος) καιι ο χρόνος θητείας, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει την εξαετία. Επίσης τα μέλη του Δ.Σ. είναι πάντοτε επανεκλέξιμα και ελεύθερα ανακλητά.

Περισσότερα αναφέρονται στο Νόμο 2190/1920 περί Ανωνύμων Εταιρειών

Διδακτική ενότητα: Παρακίνηση - Μέθοδοι και τεχνικές

Η υλοποίηση του έργου και η επίτευξη των στόχων στις επιχειρήσεις ή τους οργανισ-μούς εξαρτάται κυρίως από τους ανθρώπους.
Η παρακίνηση των εργαζομένων έχει στόχο να αναλάβουν ευθύνες, να καταβάλουν προσπάθειες, να ανταποκρίνονται στα καθήκοντά τους, να υλοποιούν έργο, να πετυχαίνουν στόχους και γενικά να αποδίδουν. Κάθε επιχείρηση, προκειμένου να εξασφαλίζει τη διάθεση των εργαζομένων για υψηλότερη απόδοση, πρέπει να δημιουργεί τα κατάλληλα κίνητρα.

Μέθοδοι παρακίνησης

Οι θεωρίες της παρακίνησης οδήγησαν στην εφαρμογή διαφόρων µεθόδων και τεχνικών. Οι σημαντικότερες είναι:

- Οι πρόσθετες αµοιβές για παραγωγικότητα (πριµ παραγωγικότητας).

- Οικονοµικά βραβεία (bonus) επίτευξης στόχων.

- Οι µισθολογικές προαγωγές ανάλογα µε τις επιδόσεις.

- Η συµµετοχή στα κέρδη της εταιρείας.

- Τα µη οικονοµικά βραβεία (π.χ. έπαινοι, σύµβολα αναγνώρισης κλπ.).

- Ο σχεδιασµός και η εναλλαγή των θέσεων εργασίας των εργαζοµένων σε τακτά χρονικά διαστήµατα, ώστε να µειώνεται η ρουτίνα και η µονοτονία.

- Η συµµετοχή των εργαζοµένων στη λήψη αποφάσεων.

- Η ανάθεση δελεαστικών στόχων στους εργαζόµενους.

- Οι κοινωνικές δραστηριότητες.

Τεχνικές παρακίνησης

Η συµπεριφορά του προϊσταμένου παίζει σηµαντικότατο ρόλο στην παρακίνηση των εργαζοµένων. Ενδεικτικές ενέργειές του είναι:

- Η αναγνώριση της καλής προσπάθειας και της απόδοσής τους σε καθηµερινή βάση.

- Η δηµιουργία καλού κλίµατος στην οµάδα.

- Η εκτίµηση και ο σεβασµός που τους δείχνει.

- Η ενδυνάµωση της αυτό-εκτίµησης των συνεργατών του, µε την επισήµανση των θετικών τους στοιχείων και της σηµαντικότητας της εργασίας που κάνουν.

- Η συνεχής εξέλιξη των συνεργατών του.

- Η ελευθερία των πρωτοβουλιών που τους παρέχει και η ενθάρρυνση για συµµετοχή µε ιδέες και προτάσεις.

Ερωτήσεις σωστού - λάθους

α) Η σπάνια εναλλαγή των θέσεων εργασίας των εργαζομένων μειώνει τη ρουτίνα.

β) Οι σταθερές αμοιβές αυξάνουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων.

γ) Η αναγνώριση της επίδοσης του εργαζομένου από τον προϊστάμενο του είναι κίνητρο για να συνεχίσει να εργάζεται αποδοτικά.

Να βάλετε σε κύκλο την σωστή απάντηση

Μία από τις μεθόδους παρακίνησης είναι και:

α) η συμμετοχή στα κέρδη της εταιρείας

β) η δημιουργία καλού κλίματος στην ομάδα

γ) η αναγνώριση της απόδοσης των εργαζομένων

δ) οι πολιτικές της επιχείρησης

Διδακτική ενότητα: Οι συντελεστές της παραγωγής και το οικονομικό πρόβλημα

Τα οικονομικά αγαθά ή προϊόντα είναι αποτέλεσμα παραγωγικής διαδικασίας, η οποία αναλαμβάνεται από τις επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία που συντελούν στην παραγωγική διαδικασία τα ονομάζουμε συντελεστές της παραγωγής.

α) Εργασία: Ως εργασία ορίζουμε την καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας, σωματικής και πνευματικής, για την παραγωγή κάποιου προϊόντος.

Ο εργάτης που χτίζει ένα σπίτι, ο αγρότης που οργώνει τη γη, ο δάσκαλος που διδάσκει κτλ. προσφέρουν εργασία στην παραγωγική διαδικασία. Κατά την εργασία τους οι άνθρωποι χρησιμοποιούν γνώσεις που απέκτησαν στο σχολείο, σε διάφορες τεχνικές σχολές, στο Πανεπιστήμιο, αλλά και από την εμπειρία τους στη δουλειά. Το σύνολο των γνώσεων και ικανοτήτων που αποκτά ο άνθρωπος με την μόρφωση και την εμπειρία ονομάζουμε ανθρώπινο κεφάλαιο.

β) Έδαφος (ή Γη): Περιλαμβάνει τη γεωγραφική έκταση, επιφάνεια, υπέδαφος, λίμνες, ποτάμια, θάλασσες, καθώς και τις ιδιότητες του εδάφους.

γ) Κεφάλαιο: Ο συντελεστής κεφάλαιο περιλαμβάνει όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή άλλων προϊόντων, δηλαδή τα διάφορα μηχανήματα, τα κτίρια, τις εγκαταστάσεις, τα εργαλεία, τα σκεύη, κτλ

Προσοχή! Τα στοιχεία αυτά μετατρέπονται σε συντελεστές παραγωγής, όταν χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία. Ένα στρέμμα γης, π.χ., γίνεται παραγωγικός συντελεστής, όταν καλλιεργείται. Όσο παραμένει ακαλλιέργητο, είναι εν δυνάμει συντελεστής παραγωγής. Το ίδιο ισχύει για την εργασία και το κεφάλαιο.

Το οικονομικό πρόβλημα κάθε κοινωνίας προέρχεται από τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ του πλήθους των αναγκών που οι άνθρωποι επιδιώκουν να ικανοποιήσουν και του περιορισμένου όγκου των αγαθών που υπάρχουν για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών. Με άλλα λόγια, τα αγαθά που διαθέτει μια οικονομία βρίσκονται σε έλλειψη σχετικά με τις ανάγκες των ανθρώπων. Η ουσία λοιπόν του οικονομικού προβλήματος βρίσκεται στη σχετική έλλειψη ή στενότητα των αγαθών. Αυτήν ακριβώς την έλλειψη αγαθών προσπαθούν οι άνθρωποι να ξεπεράσουν με την οργανωμένη δραστηριότητα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, με την εξεύρεση νέων παραγωγικών πόρων κτλ.

Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α.

Η περιοδική δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται υποχρεωτικά, από ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις, σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από την περιοδικότητα υποβολής (μηνιαία, τριμηνιαία ή εξαμηνιαία) και από το αν το αποτέλεσμα αυτής είναι χρεωστικό, μηδενικό ή πιστωτικό. Υπενθυμίζεται ότι για τους επιτηδευματίες απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία, ενώ για τις νομικά πρόσωπα και τις εταιρείες μπορεί να γίνει από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο (π.χ. λογιστή ή υπάλληλο).

Οι υποκείμενοι στον Φ.Π.Α. που τηρούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ., υποχρεούνται σε αντίθεση με εκείνες που τηρούν Α΄ ή Β΄ κατηγορίας να υποβάλλουν τις αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α., με τη χρήση αποκλειστικά και μόνο ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω του ειδικού συστήματος TAXISnet (πλην των εξαιρέσεων της ΠΟΛ. 1149/2002).

A. Υποβολή σε Δ.Ο.Υ.

Επιτρέπεται η υποβολή τους στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.:

α) από τους υποκείμενους που η επιχείρησή τους έχει τεθεί σε εκκαθάριση, πτώχευση ή αδράνεια, εφόσον έχει υποβληθεί ανάλογη δήλωση μεταβολών,

β) από τις επιχειρήσεις που μετασχηματίζονται, μετατρέπονται, συγχωνεύονται, διασπώνται ή απορροφώνται,

γ) από το Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τους Δήμους, τις Κοινότητες, τους Συνεταιρισμούς και γενικά τα Νομικά Πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα,

δ) από την Τράπεζα της Ελλάδος. (ΠΟΛ. 1149/15-5-2002).

H περιοδική δήλωση υποβάλλεται μόνο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. της έδρας ή του κεντρικού. Κατ΄ εξαίρεση, οι εποχιακές επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε νησί που δεν εδρεύει Δ.Ο.Υ. μπορούν να αποστέλλουν συστημένη επιστολή στην οποία εσωκλείουν την δήλωση. Στην περίπτωση που υπάρχει ποσό για καταβολή επισυνάπτεται ισόποση τραπεζική επιταγή. Η επιταγή εκδίδεται σε διαταγή της αρμόδιας για την παραλαβή της περιοδικής δήλωσης Δ.Ο.Υ. ή απευθείας σε διαταγή του ελληνικού δημοσίου. Απόδειξη του εμπροθέσμου της υποβολής στις περιπτώσεις αυτές, αποτελεί η σχετική απόδειξη και η σφραγίδα επί του οικείου φακέλου της αποστολής του οικείου Ταχυδρομικού γραφείου (ΠΟΛ. 1173/1999).

B. Υποβολή μέσω TAXISnet

Οι αρχικές εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις με χρεωστικό υπόλοιπο, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου (μέσω του ειδικού δικτύου TAXISnet) υποβάλλονται μέχρι την εικοστή έκτη (26η) ημέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου στην οποία αφορά η δήλωση, ανεξαρτήτως του τελευταίου ψηφίου Α.Φ.Μ., με την ίδια ημερομηνία θεωρείται ως καταληκτική για τις πληρωμές των οφειλόμενων ποσών μέσω τραπεζών (ΠΟΛ. 1060/2006), ενώ εκείνες με πιστωτικό ή μηδενικό υπόλοιπο, μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου.

Διοίκηση Ολικής Ποιότητας

Η Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (Total Quality Management) αποτελεί την απάντηση των επιχειρήσεων και των οργανισμών στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος για υψηλή ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών.

Είναι ουσιαστικά μια φιλοσοφία και ένα σύστημα οργάνωσης και διοίκησης, όπου το κάθε τι πραγματοποιείται από την αρχή σωστά, το οποίο απαιτεί:

• Την εκπαίδευση και την ανάπτυξη των γνώσεων, των ικανοτήτων και κυρίως της νοοτροπίας των εργαζομένων
• Την εισαγωγή τέτοιων διαδικασιών, συστημάτων και λειτουργιών δράσης που εξασφαλίζουν την ποιότητα (για παράδειγμα, το ISO είναι ένα σύστημα με το οποίο πιστοποιείται η εφαρμογή αυτών των διαδικασιών).
• Τη δημιουργία ομάδων εργαζομένων (γνωστές ως κύκλοι ποιότητας) οι οποίοι σε τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. μια φορά το μήνα για δύο ώρες), και αφού πρώτα έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα, συσκέπτονται, με σκοπό να προτείνουν βελτιώσεις σε οτιδήποτε αφορά την εργασία τους, τα εργαλεία, τα υλικά, τις διαδικασίες, τις μεθόδους, τα προϊόντα, τις υπηρεσίες κτλ.

Διδακτική ενότητα: Βασικά εμπόδια επικοινωνίας

Επικοινωνία είναι η διαδικασία µε την οποία ένας ποµπός Α (άνθρωπος, οµάδα) µεταβιβάζει πληροφορίες, σκέψεις, ιδέες, συναισθήµατα και ενέργεια σε ένα δέκτη Β (άνθρωπο, οµάδα), µε στόχο να ενεργήσει πάνω του µε τρόπο, ώστε να προκαλέσει σ’ αυτόν την εµφάνιση ιδεών πράξεων, συναισθηµάτων, ενέργειας και σε τελική ανάλυση να επηρεάσει την κατάστασή του και τη συµπεριφορά του.

Είναι το µέσο µε το οποίο οι άνθρωποι συνδέονται, σχηµατίζουν οµάδες ή οργανώσεις, συνεργάζονται και πετυχαίνουν κοινούς στόχους. Παρά τον καθοριστικό της ρόλο, δίνεται λίγη σημασία σ’ αυτή, τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης, όσο και σε επίπεδο διοικητικής πρακτικής.

Βασικά εµπόδια επικοινωνίας

Τα εµπόδια αφορούν όλα της τα στάδια και πηγάζουν τόσο από τον ποµπό και το δέκτη όσο και από το περιβάλλον µέσα στο οποίο αυτή πραγµατοποιείται. Μια σύντοµη παρουσίαση των εµποδίων που αφορούν τον ποµπό, το δέκτη και το περιβάλλον είναι:

1. Ασαφείς στόχοι

Όταν ο στόχος της επικοινωνίας είτε σε επίπεδο ατόµου είτε σε επίπεδο επιχειρήσεων δεν είναι σαφής και συγκεκριµένος, τότε είναι λογικό να µην είναι αποτελεσµατικός.

2. Μη σωστά µηνύµατα

Συχνά από πίεση χρόνου αλλά και για άλλους λόγους (αδιαφορία, ικανότητες κτλ.), ο ποµπός δε διαµορφώνει σωστά µηνύµατα, δηλαδή δεν εµπεριέχουν ακριβώς αυτό που επιθυµεί να µεταβιβάσει ή είναι δύσκολο να κατανοηθούν από το δέκτη. Συνήθη προβλήµατα που παρουσιάζονται στα µηνύµατα είναι η ασάφεια, η µη ακρίβεια, η έλλειψη πληρότητας, περιεκτικότητας, συντοµίας και ορθότητας και γενικά η κακή τους κωδικοποίηση.

3. Κακή επιλογή χρόνου και χώρου

Ο ποµπός συνήθως είναι αυτός που καθορίζει το χρόνο και το χώρο της επικοινωνίας. Η κακή επιλογή και των δύο µειώνει σηµαντικά την αποτελεσµατικότητα της επικοινωνίας.

4. Κακή επιλογή τρόπου και µέσου

Εµπόδιο στην αποτελεσµατική επικοινωνία αποτελούν οι κακές επιλογές του ποµπού σε ό,τι αφορά τον τρόπο (γραπτή, προφορική, οπτική) και τα µέσα (λόγος, τόνος, σώµα, τηλέφωνο κτλ.). Για κάθε στόχο, µήνυµα, συνθήκες κτλ. επικοινωνίας υπάρχουν εναλλακτικοί τρόποι και µέσα.

5. Έλλειψη ενδιαφέροντος / απροσεξία

Συχνά παρατηρείται έλλειψη ενδιαφέροντος, διάθεσης, αλλά και ικανοτήτων του δέκτη να συγκεντρώνει την προσοχή του στο µήνυµα που του µεταβιβάζει ο ποµπός. Αυτό έχει συνέπεια να µη συλλαµβάνεται ή να συλλαµβάνεται λανθασµένα ένα µέρος του µηνύµατος και να αλλοιώνεται το περιεχόµενό του. Συγχρόνως αποθαρρύνει τον ποµπό να εκφραστεί και να συνεχίσει την επικοινωνία.

6. Βιαστικά συµπεράσµατα

Αρκετές φορές το άτοµο ως δέκτης έχει την τάση, από έλλειψη υποµονής και πίεση χρόνου, να βγάζει βιαστικά συµπεράσµατα σε ό,τι αφορά το νόηµα του µηνύµατος που του µεταβιβάζεται, πριν ακόµη ο ποµπός ολοκληρώσει τη µετάδοσή του. Αυτή η ενέργεια γίνεται εµπόδιο στην αποτελεσµατική επικοινωνία, ιδιαίτερα στο χώρο των επιχειρήσεων όπου η πίεση του χρόνου συνήθως είναι σηµαντική.

7. Προδιάθεση / προκατάληψη

Κάθε άνθρωπος χαρακτηρίζεται λίγο ή πολύ από προδιαθέσεις και προκαταλήψεις έναντι άλλων ανθρώπων. Αυτό έχει συνέπεια να µη δίνεται προσοχή στο πραγµατικό νόηµα του µηνύµατος, αλλά να διαστρεβλώνεται.

8. Υπερευαισθησία

Ένα σηµαντικό εµπόδιο είναι η υπερευαισθησία που χαρακτηρίζει κάποια άτοµα ως προς ορισµένες λέξεις, φράσεις ή γεγονότα. Αυτό τα κάνει να συγκεντρώνουν την προσοχή τους κυρίως σ’ αυτά τα σηµεία του µηνύµατος και να µη δίνουν προσοχή ή σηµασία στα υπόλοιπα, χάνοντας έτσι ένα σηµαντικό µέρος του νοήµατος.

9. Διαφορετικές αντιλήψεις

Οι διαφορετικές αντιλήψεις των ανθρώπων οδηγούν σε διαφορετικές αξιολογήσεις και ερµηνείες των ίδιων µηνυµάτων, µε συνέπεια να δηµιουργούνται σηµαντικά εµπόδια στην επικοινωνία.

10. Σχέσεις µεταξύ ποµπού και δέκτη

Οι ανθρώπινες σχέσεις, οι σχέσεις εξουσίας, η κοινωνική και διοικητική θέση καθώς και οι σχέσεις συµφερόντων δυσχεραίνουν την επικοινωνία.

11. Δοµές / διαδικασίες

Η στεγανοποίηση των διαφόρων τµηµάτων, τα πολυάριθµα επίπεδα, οι περίπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες ροής των πληροφοριών, οι ανελαστικοί γραπτοί και άγραφοι κανόνες και κανονισµοί επικοινωνίας (συµβούλια, επιτροπές, συναντήσεις, ακροάσεις, έγγραφα, κ.λπ.) δε διευκολύνουν τους ανθρώπους να επικοινωνούν αποτελεσµατικά.

12. Υπερφόρτωση

Ο µεγάλος όγκος πληροφοριών που δέχεται καθηµερινά κάθε άνθρωπος σε συνδυασµό µε το χρόνο και τις ικανότητες σύλληψης, ερµηνείας και αξιοποίησής τους, συχνά αποτελεί εµπόδιο στην επικοινωνία.

Συνήθεις συνέπειες του εµποδίου αυτού είναι:

Η αδυναµία του ανθρώπου να συλλάβει και να επεξεργαστεί ένα µέρος αυτών,

Η λανθασµένη επεξεργασία,

Η καθυστερηµένη επεξεργασία,

Η επιλεκτική σύλληψη και

Η αποφυγή πληροφοριών.

13. Οι κώδικες

Η αποτελεσµατική επικοινωνία απαιτεί τη συνειδητοποίηση από τους συνοµιλητές των διαφορών που υπάρχουν σε επίπεδο κωδίκων. Η προσπάθειά τους για την ελαχιστοποίηση αυτών είναι αναγκαία.

Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης

1952: Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες

Το πρώτο βήμα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έγινε το 1952 όταν οι έξι αυτές χώρες ίδρυσαν την κοινή αγορά άνθρακα και χάλυβα. Ο στόχος μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν να εξασφαλιστεί η ειρήνη μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, με την ισότιμη συνεργασία τους μέσα σε ένα κοινό θεσμικό πλαίσιο.

1973: Δανία, Ιρλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο

Η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έγιναν μέλη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων το 1973. Επρόκειτο για την πρώτη διεύρυνση, με την οποία τα μέλη της Κοινότητας από έξι αυξήθηκαν σε εννέα. Ταυτόχρονα διευρύνθηκαν και οι αρμοδιότητες της Κοινότητας με τη θέσπιση νέων κοινωνικών, περιβαλλοντικών και περιφερειακών πολιτικών.

1981 και 1986: Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία

Η Ελλάδα προσχώρησε στις Κοινότητες το 1981 και το 1986 ακολούθησαν η Ισπανία και η Πορτογαλία. Προκειμένου να μειωθούν οι διαφορές οικονομικής ανάπτυξης μεταξύ των τότε 12 κρατών μελών, θεσπίστηκαν διαρθρωτικά προγράμματα, όπως τα πρώτα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ).

1995: Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία

Οι τρεις αυτές χώρες εντάχθηκαν στην ΕΕ την 1η Ιανουαρίου 1995.

2004: Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Κύπρος, Λεττονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβενία και Σλοβακία

Οι δέκα αυτές χώρες έγιναν μέλη της ΕΕ την 1η Μαΐου 2004. Με την προσχώρησή τους πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη διεύρυνση στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

2007: Βουλγαρία και Ρουμανία

Τα μέλη της ΕΕ αυξήθηκαν σε 27 την 1η Ιανουαρίου 2007 με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.

Υποψήφιες χώρες

Η Κροατία, η Ισλανδία, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (FYROM), το Μαυροβούνιο και η Τουρκία είναι επί του παρόντος υποψήφιες χώρες, ενώ η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο* είναι δυνητικά υποψήφιες χώρες.

Ενδεικτικός σχεδιασμός οικονομικού μαθήματος

1) Προσδιορισμός των στόχων, έτσι ώστε να είναι σαφές ποιες γνώσεις και ποιες δεξιότητες πρέπει να αποκτήσουν οι μαθητές με την ολοκλήρωση του μαθήματος.

• Να γνωρίζει (καθορίζει - αναγνωρίζει - συσχετίζει) τις βασικές οικονομικές έννοιες
• Να κατανοεί τις σχέσεις των οικονομικών εννοιών
• Να αντιλαμβάνεται τις έννοιες αυτές μέσα από παραδείγματα της καθημερινότητάς του
• Να επιλύει οικονομικά προβλήματα

2) Αναγνώριση των συγκεκριμένων δυνατοτήτων και των περιορισμών έτσι ώστε ο γενικότερος σκοπός και οι ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος να γίνονται αποτελεσματικοί.

• Εκτίμηση των ικανοτήτων και ενδιαφερόντων του διδακτικού προσωπικού (στάση ετοιμότητας)
• Εκτίμηση των ικανοτήτων και ενδιαφερόντων των μαθητών. Κατανόηση του επιπέδου γνώσεων
• Αξιολόγηση των ευκαιριών και των περιορισμών του σχολείου

3) Σχεδιασμός της διδασκαλίας

• Ποιες ενέργειες και ποια μέσα θα χρησιμοποιήσουμε για να μετρήσουμε την απόδοση των μαθητών;
• Ποιο θα είναι το κριτήριο επίτευξης των στόχων;
• Πόσες και τι είδους τεστ είναι απαραίτητα;
• Πόσες και ποιες εργασίες πρέπει να ανατεθούν στους μαθητές;
• Απαραίτητη η καθημερινή εξέταση;
• Ποιο συμπληρωματικό εκπαιδευτικό υλικό προτείνεται;
• Ποια οπτικοακουστικά μέσα θα χρησιμοποιηθούν;
• Σχεδιάζονται επαναλήψεις;

     α) Αξιολόγηση της μάθησης της τάξης

     β) Μέτρηση απόδοσης

     γ) Επιλογή εκπαιδευτικού υλικού

     δ) Δομή της διδακτικής ώρας

     ε) Απόφαση (αιτιολογημένη) για τεχνική διδασκαλίας

   στ) Σύνταξη περιγράμματος του μαθήματος.

Τεχνικές διδασκαλίας

• Διάλεξη (μονόλογος)
• Διάλογος ή συζήτηση. Διατύπωση ερωτήσεων (ονομαστικές, παρατήρησης, διερευνητικές, υψηλού επιπέδου, υποθετικές, διάκρισης).
• Καταιγισμός ιδεών (δημιουργικότητα μαθητών).
• Ομαδική εργασία
• Μελέτες περιπτώσεων
• Ρόλοι και προσομοιώσεις (π.χ. επιβίωση σε νησί)
• Ερευνητικές εργασίες (Projects)
• Eκπαιδευτικές επισκέψεις / συνέδρια

4) Εφαρμογή της συγκεκριμένης διδασκαλίας που προωθεί τους στόχους του συγκεκριμένου μαθήματος.

• Διασφάλιση αποτελεσματικής επικοινωνίας ανάμεσα σε μαθητές και εκπαιδευτικό
• Επαρκής προετοιμασία εκπαιδευτικού - μαθητών
• Ενεργοποίηση της παρακίνησης των μαθητών
• Διασφάλιση συνεχούς σχεδιασμού

5) Αξιολόγηση της διδασκαλίας (διερεύνηση επίτευξης αντικειμενικών στόχων).

• Συνεχής αξιολόγηση κατά τη διάρκεια του μαθήματος
• Αξιολογήσεις στο τέλος του μαθήματος
• Pre-test, post-test
• Επανατροφοδότηση

Μικροοικονομία και Μακροοικονομία

Η Μικροοικονομική εξετάζει πώς τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις λαμβάνουν τις αποφάσεις τους και πως αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στις αγορές.

Θεμελιώδεις αρχές μικροοικονομικής ανάλυσης:

i) Αρχή αριστοποίησης: Οι άνθρωποι προσπαθούν να επιλέξουν τα άριστα πρότυπα κατανάλωσης μεταξύ των εκείνων που τους είναι οικονομικά εφικτά.
ii) Αρχή ισορροπίας: Οι τιμές προσαρμόζονται μέχρι εκείνο το σημείο, όπου το σύνολο της ζητούμενης ποσότητας ενός αγαθού είναι ίσο με την προσφερόμενη.

Η Μακροοικονομική εξετάζει την οικονομία ως σύνολο. Στόχος της είναι να εξηγήσει τις οικονομικές αλλαγές που επηρεάζουν έναν μεγάλο αριθμό νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγορών συγχρόνως και απαντά σε ερωτήσεις όπως: 

• Γιατί το εισόδημα είναι μεγαλύτερο σε μερικές χώρες απ’ ότι σε άλλες;
• Γιατί το επίπεδο των τιμών αυξάνει πολύ πιο γρήγορα σε συγκεκριμένες περιόδους;
• Γιατί η παραγωγή και η απασχόληση αυξάνουν κάποια χρόνια ενώ μειώνονται κάποια άλλα;

Διδακτική ενότητα: Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί των τουριστικών επιχειρήσεων

Α. Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί της ζήτησης

Παράγοντες κλειδιά, που στη μακροοικονομική θεώρηση, επηρεάζουν τη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες:

α) Οι δαπάνες των καταναλωτών

Πρόκειται για το σύνολο των χρημάτων που οι τουρίστες ξοδεύουν για την αγορά τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών άμεσης κατανάλωσης σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Βασικές παράμετροι που προσδιορίζουν τις καταναλωτικές δαπάνες

• Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα.
• Τα επιτόκια, δηλαδή η επιπλέον αξία που πληρώνει ή κερδίζει κάποιος που δανείζεται ή αποταμιεύει χρήματα στην τράπεζα.
• Οι προσδοκίες καταναλωτών και επιχειρήσεων.
• Ο δείκτης αποταμίευσης, ο οποίος δείχνει το μέρος του διαθέσιμου εισοδήματος που αποταμιεύεται. 

β) Η ζήτηση για εξαγωγές

Η ζήτηση για εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών επηρεάζεται από την ισοτιμία του εθνικού νομίσματος, καθώς και από την τουριστική ανάπτυξη συγκεκριμένων χωρών.

γ) Οι πραγματοποιούμενες επενδύσεις

Oι πραγματοποιούμενες επενδύσεις μπορεί να είναι εγχώριες ή ξένες και επηρεάζονται από:

i) τις καταναλωτικές δαπάνες

ii) τις μελλοντικές προσδοκίες

iii) τα επιτόκια (υψηλά επιτόκια, αποτρέπουν το δανεισμό με σκοπό την επένδυση)

iv) το υπάρχον δυναμικό της αγοράς.

Εύλογο είναι ότι οι επενδύσεις κατευθύνονται σε χώρες και περιοχές με δυνατότητες. Οι δε επενδυτές προσελκύονται από δάνεια, φοροαπαλλαγές, πρώτες ύλες, εργατικό δυναμικό κλπ.

δ) Οι κρατικές δαπάνες

Αντανακλούν αφενός την κατάσταση της οικονομίας και αφετέρου την πολιτική του κόμματος που είναι στην εξουσία και επηρεάζουν τις επιχειρήσεις και τους φορείς που εξαρτώνται από αυτές.

Β) Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί του κόστους λειτουργίας και παραγωγής

Παράγοντες κλειδιά, που στη μακροοικονομική θεώρηση επηρεάζουν το κόστος λειτουργίας και παραγωγής των τουριστικών επιχειρήσεων

α) Τα επιτόκια

Επηρεάζουν τις υφιστάμενες και μελλοντικές δανειακές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων.

β) Ο πληθωρισμός

Επηρεάζει την τιμή των τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών.

γ) Η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος

Επηρεάζει το κόστος των εισαγόμενων προϊόντων, καθώς και την ανταγωνιστικότητα ενός προορισμού ή μιας επιχείρησης.

δ) Οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι

Επηρεάζουν το κόστος της επιχείρησης (υψηλή φορολογία, οδηγεί σε υψηλά κόστη και άρα σε αύξηση των τιμών)

Τρεις επιπλέον παράγοντες

i) H αγορά εργασίας

Ειδικότερα, το ποσοστό και τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ανεργίας έχουν πολλαπλές επιδράσεις στις επιχειρήσεις: από τη μια η ανεργία μειώνει τη ζήτηση, από την άλλη μεγάλο ποσοστό ανεργίας σημαίνει και μείωση και μισθούς (από τη στιγμή που υπάρχει προσφορά εργατικού δυναμικού που διατίθεται να εργαστεί και με λιγότερα χρήματα).
ii) Η αξία της γης και των ακινήτων

Επηρεάζει την ίδρυση και χωροθέτηση νέων τουριστικών επιχειρήσεων, καθώς και τη δυνατότητα αξιοποίησης των ακινήτων για δανεισμό.
iii) Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης

Οι βασικοί οικονομικοί της στόχοι και τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επίτευξή τους επηρεάζουν τη ζήτηση, την προσφορά και τις επενδύσεις.  

Διοικητικές λειτουργίες (Διεύθυνση) - Ερωτήσεις ανάπτυξης

1. Ποια από τα παρακάτω στοιχεία αποδίδονται στον ηγέτη και ποια στον προϊστάμενο;

Αναδεικνύεται, διορίζεται, διαχειρίζεται, περνά όραμα, καινοτομεί, στηρίζεται στην τυπική εξουσία.

2. Ο αποτελεσματικός ηγέτης θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τη δύναμη και την εξουσία που διαθέτει και τις πηγές από όπου τις αντλεί. Να αναπτύξετε τις βασικές πηγές δύναμης του ηγέτη.

3. Από τις βασικές πηγές της δύναμης του ηγέτη, να περιγράψετε τη δύναμη της ανταμοιβής και της τιμωρίας.

4. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ηγετική συμπεριφορά ενός ατόμου;

5. Από τα μέσα που χρησιμοποιεί ο ηγέτης για να επηρεάσει, να καθοδηγήσει και να παρακινήσει τα μέλη της ομάδας του, να περιγράψετε την επιρροή και την εξουσία και επιπλέον να αναφέρετε (χωρίς να αναπτύξετε) τις βασικές πηγές δύναμης του αποτελεσματικού ηγέτη.

6. Να περιγράψετε το δημοκρατικό πρότυπο συμπεριφοράς του ηγέτη. Σε ποιους εργαζόμενους είναι περισσότερο κατάλληλη αυτή η συμπεριφορά και ποια αποτελέσματα έχει;

7. Να περιγράψετε το αυταρχικό πρότυπο συμπεριφοράς του ηγέτη. Ποια είναι τα μειονεκτήματά του; Πότε θεωρείται ενδεδειγμένος αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς;

8. Με βάση το κριτήριο του συνολικού προσανατολισμού της συμπεριφοράς του ηγέτη, να περιγράψετε τη συμπεριφορά του ηγέτη που είναι «προσανατολισμένη στα καθήκοντα».

9. Να περιγράψετε τα τρία βασικά πρότυπα ηγεσίας με κριτήριο τον τρόπο λήψης αποφάσεων από τον ηγέτη.

10. Να περιγράψετε τις βασικές διαστάσεις της ηγετικής συμπεριφοράς με κριτήριο το συνολικό προσανατολισμό της συμπεριφοράς του ηγέτη.

11. Να κατατάξετε τις επόμενες ανθρώπινες ανάγκες σύμφωνα με την πυραμίδα του Α. Μaslow:

i. Κοινωνικές ανάγκες

ii. Ανάγκες ασφάλειας

iii. Ανάγκες αναγνώρισης

iv. Φυσιολογικές ανάγκες

v. Ανάγκες αυτοολοκλήρωσης

12. Να περιγράψετε τις φυσιολογικές - βιολογικές ανάγκες, τις ανάγκες για ασφάλεια και τις ανάγκες ολοκλήρωσης, όπως αυτές αναφέρονται στη θεωρία του Α. Maslow.

13. Ποιες ανθρώπινες ανάγκες εντάσσει ο Α. Maslow στις κοινωνικές ανάγκες και ποια η προϋπόθεση, ώστε αυτές να γίνουν κυρίαρχη κατηγορία παρακίνησης;

14. Να περιγράψετε τις ανάγκες για ασφάλεια και τις κοινωνικές ανάγκες, όπως αυτές αναφέρονται στη θεωρία του A. Maslow.

15. Από τη θεωρία υγιεινής - παρακίνησης του Herzberg να αναφέρετε τους παράγοντες που ονομάζονται κίνητρα.

16. Σύμφωνα με τη θεωρία των προσδοκιών, να αναφέρετε τι προϋποθέτει η παρακίνηση του εργαζομένου για απόδοση.

17. Ποια είναι τα συνήθη προβλήματα ή μειονεκτήματα που παρουσιάζονται κατά τη λειτουργία των ομάδων;

18. Τι γνωρίζετε για την κακή επιλογή τρόπου και μέσου ως εμπόδιο επικοινωνίας;

19. Τι γνωρίζετε για την έλλειψη ενδιαφέροντος / απροσεξίας ως εμπόδιο επικοινωνίας;

20. Πώς συμβάλλουν στη βελτίωση του μηνύματος επικοινωνίας: α) Η σαφήνεια και η ακρίβεια του μηνύματος; β) Η πληρότητα του μηνύματος; γ) Η περιεκτικότητα και η συντομία του μηνύματος;

Διδακτική ενότητα: Διακρίσεις οικονομικών οργανισμών

Καθώς οι συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργούνται οι επιχειρήσεις, το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται και οι στόχοι τους διαφέρουν προκύπτουν διαφοροποιήσεις που είναι σημαντικές για την επιλογή συγκεκριμένων διοικητικών μεθόδων.

Κριτήρια διάκρισης επιχειρήσεων

• Αντικείμενο απασχόλησης
• Κερδοσκοπικός χαρακτήρας
• Φορέας ιδιοκτησίας
• Νομική υπόσταση και μορφή
• Μέγεθος

Με βάση το αντικείμενο απασχόλησης (κλάδος δραστηριότητας) διακρίνονται σε πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς. Μια επιχείρηση μπορεί να ανήκει σε περισσότερους από έναν κλάδους.

1. Πρωτογενείς: Αποσπούν από την φύση πρώτες ύλες

• Άντληση φυσικού αερίου, πετρελαίου, νερού κλπ.
• Ορυχεία, λατομεία
• Υλοτομία
• Γεωργία, μελισσοκομία, αλιεία
• Παραγωγή ηλιακής/αιολικής ενέργειας

2. Δευτερογενείς (Μεταποίηση): Επιχειρήσεις που επεξεργάζονται και μεταποιούν τις πρώτες ύλες, προϊόντα της πρωτογενούς παραγωγής για την παραγωγή πιο σύνθετων αγαθών, όπως:

• Είδη διατροφής, ποτά
• Είδη ένδυσης
• Μεταλλικά πλαστικά προϊόντα
• Χημικά προϊόντα, παράγωγα πετρελαίου
• Μηχανές, συσκευές 

Μπορούν να είναι κάθετης ή οριζόντιας οργανωτικής διάθρωσης.

Οι δύο βασικοί τύποι επιχειρήσεων του δευτερογενή τομέα:

i) Βιομηχανικές

• Υψηλό κεφάλαιο, τεχνολογικός εξοπλισμός, τυποποίηση, σταθερή ποιότητα
• Η παραγωγική εργασία συντελείται κυρίως μέσω του τεχνικού εξοπλισμού
• Υψηλή παραγωγή, χαμηλό ανά μονάδα κόστος
• Ο επιχειρηματίας έχει συνήθως διευθυντική θέση
• Υψηλό % σταθερού κόστους, μικρότερη ευελιξία 

ii) Βιοτεχνικές

• Μικρό κεφάλαιο, απλός εξοπλισμός, η παραγωγική εργασία συντελείται κυρίως από τους εργαζόμενους
• Ο επιχειρηματίας βοηθά και στην παραγωγή
• Στοχεύει στην τοπική/εγχώρια αγορά
• Xαμηλότερα σταθερά κόστη, μεγαλύτερη ευελιξία

Γ) Τριτογενείς (Εμπορικές και Παροχής υπηρεσιών): Έχουν ως αντικείμενο την κυκλοφορία αγαθών και προϊόντων, είναι δηλαδή ο συνδετικός κρίκος παραγωγών και καταναλωτών ή παρέχουν υπηρεσίες σε άλλες επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.

• Λιανικού, χονδρικού εμπορίου
• Εισαγωγών, εξαγωγών 
• Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, χρηματιστηριακά γραφεία
• Ξενοδοχεία, τουριστικές επιχειρήσεις
• Υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης
• Πληροφορικής, ανάπτυξης λογισμικού
• Νομικές εταιρείες, μεταφορικές
• Συμβουλευτικές, λογιστικές, ελεγκτικές

Απασχολούμενοι κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας

Βάσει του κερδοσκοπικού χαρακτήρα

Α. Κερδοσκοπικές (Ποριστικές): Επιδιώκουν την πραγματοποίηση επιχειρηματικού κέρδους

i) Ανήκουν συνήθως στον ιδιωτικό τομέα.

ii) Το κέρδος κατανέμεται σε τρία συνήθως μέρη:

- Αποθεματικό/Κεφάλαιο κίνησης (Απόθεμα χρημάτων για λειτουργικά έξοδα)

- Επένδυση σε εξοπλισμό και πάγια (π.χ. κτήρια)

- Απόδοση στους επιχειρηματίες/ιδιοκτήτες/επενδυτές (μέτοχοι, εταίροι κλπ.)

iii) Διακρίνονται για την ευελιξία τους

Β. Μη κερδοσκοπικές (οργανισμοί): Επιχειρήσεις που δεν αποβλέπουν απαραίτητα σε επιχειρηματικά κέρδη και καλύπτουν συνήθως βασικές ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες (είναι συνήθως μέτοχος ή ιδιοκτήτης το Δημόσιο).

Διακρίνονται τρία είδη:

• Κτητικές: Επιδιώκουν τα έσοδα να υπερβαίνουν τις δαπάνες, έτσι ώστε το πλεόνασμα να επενδυθεί εκ νέου στην επιχείρηση για την βελτίωση των προϊόντων/υπηρεσιών που παράγει. Παραδείγματα αποτελούν οι ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΟΣΕ, ΕΛΤΑ, αν και ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας των συγκεκριμένων διαφοροποιείται κατά περίπτωση ανάλογα με το βαθμό συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών.
• Εξισωτικές: Επιδιώκουν τα έσοδα να είναι ίσα με τις δαπάνες και στοχεύουν συνήθως στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών (Εκπαιδευτικά ιδρύματα, νοσοκομεία, δημοτικές επιχειρήσεις κλπ.)
• Ελλειμματικές: Τα έσοδα υπολείπονται των δαπανών. Συνήθως τα ελλείμματα προκύπτουν λόγω κακής διαχείρισης/προγραμματισμού και όχι σκόπιμα (Νοσοκομεία, ορφανοτροφεία και άλλα δημόσια ιδρύματα)

Βάσει νομικής μορφής:

• Στην νομική επιστήμη ως φυσικό πρόσωπο ορίζεται κάθε άνθρωπος.
• Ως νομικά πρόσωπα ορίζονται οι ενώσεις φυσικών προσώπων με συγκεκριμένο αντικειμενικό στόχο.
• Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί θεωρούνται νομικά πρόσωπα.

Οι δύο βασικές κατηγορίες νομικών προσώπων:

A. Νομικά πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.)

i) Ίδρυμα: Έχει συνήθως φιλανθρωπικό/κοινωφελή σκοπό.

ii) Σωματείο: Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ψυχαγωγικού, εκπαιδευτικού κλπ.)

iii) Εταιρεία: Ένωση δύο ή περισσότερων φυσικών προσώπων με στόχο συνήθως την πραγματοποίηση επιχειρηματικών κερδών μέσω διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων.

B. Νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.)

i) Ιδρύονται από το Δημόσιο/Κράτος

ii) Επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες

iii) Έχουν περιουσιακή αυτοτέλεια αλλά όχι διοικητική (εποπτεύονται από το κράτος)

• Χωρικά σωματεία (Τοπική αυτοδιοίκηση)
• Ιδρύματα (Φιλανθρωπικά, νοσοκομεία, Χρηματιστήρια, Ασφαλιστικά Ταμεία, ΑΕΙ, ΤΕΙ, Θρησκευτικά ιδρύματα, κλπ.)
• Ενώσεις προσώπων (Επαγγελματικά σωματεία, επιμελητήρια)

Διαδικασία εγγραφής στις υπηρεσίες του TAXISnet

Βασικός στόχος του συστήματος TAXISnet είναι η διευκόλυνση των φορολογουμένων πολιτών, προκειμένου να αντεπεξέρχονται στις φορολογικές τους υποχρεώσεις κατά το δυνατόν ευκολότερα, γρηγορότερα και ορθότερα. Στην πλήρη του ανάπτυξη, ενδεικτικά:

• Θα καλύπτει την εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη υποβολή αρχικών ή συμπληρωματικών - τροποποιητικών δηλώσεων που σήμερα υποβάλλονται είτε ηλεκτρονικά, είτε στη Δ.Ο.Υ. καθώς και τη χορήγηση των περισσότερων από τα υφιστάμενα πιστοποιητικά και βεβαιώσεις. 
• Θα παρέχει προσωποποιημένες πληροφορίες και θα υπενθυμίζει στους χρήστες τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
• Θα επιτρέπει τη μεταβολή προσωπικών στοιχείων μητρώου ή στοιχείων επιχείρησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η προσέλευση στη Δ.Ο.Υ.
• Θα δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να εξουσιοδοτεί έναν ή περισσότερους λογιστές που θα ενεργούν για λογαριασμό του σε μία ή περισσότερες από τις υπηρεσίες που σταδιακά θα προστίθενται στο νέο σύστημα.

Η διαδικασία εγγραφής ενός φυσικού προσώπου στις υπηρεσίες του είναι απλή και ολοκληρώνεται σε τρία βήματα:

Α. Ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής
Β. Αυτοπρόσωπη παρουσία στη Δ.Ο.Υ. για έγκριση της αίτησης
Γ. Ενεργοποίηση λογαριασμού

Α. Ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής

Πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.gsis.gr/, επιλέξτε "Υπηρεσίες προς Πολίτες", στη συνέχεια "Εγγραφή νέου χρήστη", στην οθόνη που θα εμφανιστεί "Αρχική εγγραφή" και ακολούθως "Φυσικό πρόσωπο".

Συμπληρώστε τα πεδία σύμφωνα με τις υποδείξεις που υπάρχουν στο πλάι, δηλώνοντας το όνομα (username) και τον κωδικό (password) που επιθυμείτε να έχετε ως χρήστης του συστήματος και πατήστε υποβολή. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των ελέγχων του συστήματος, καταχωρείται η αίτηση και λαμβάνετε σημείωμα στο οποίο αναγράφονται ο Α.Φ.Μ., η ημερομηνία και η ώρα υποβολής της αίτησης, καθώς επίσης και η προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να μεταβείτε στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..

Β. Αυτοπρόσωπη παρουσία στη Δ.Ο.Υ. για έγκριση της αίτησης

Μεταβαίνετε στο τμήμα Μητρώου οποιασδήποτε Δ.Ο.Υ. και ζητάτε να λάβετε τον κλειδάριθμο. Απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία σας. Τα μόνα στοιχεία που απαιτούνται είναι ο Α.Φ.Μ. και ένα έγγραφο ταυτοποίησης (αστυνομική ταυτότητα, διαβατήριο, κ.λπ.), το οποίο πρέπει να είναι καταχωρημένο στο ΜΗΤΡΩΟ TAXIS. Αν τα προσωπικά σας στοιχεία έχουν μεταβληθεί, τότε θα πρέπει να μεταβείτε υποχρεωτικά στην Δ.Ο.Υ. όπου ανήκετε.

Στην περίπτωση που ένα Φυσικό Πρόσωπο αδυνατεί να προσέλθει για να τον παραλάβει και να ολοκληρώσει τη διαδικασία πιστοποίησης, θα προσκομίζεται Ειδικό Πληρεξούσιο.

Ενέργειες Δ.Ο.Υ.: Ο υπάλληλος της Δ.Ο.Υ. ανακτά την αίτηση του φορολογούμενου και τα στοιχεία που υπάρχουν καταχωρημένα στο ΜΗΤΡΩΟ TAXIS. Το σύστημα επαναλαμβάνει τους ελέγχους που εκτελούνται κατά την υποβολή της αίτησης εγγραφής και με την έγκρισή της εκτυπώνονται δύο βεβαιώσεις.

Η Βεβαίωση για εσάς υπογράφεται από τον υπάλληλο και περιέχει έναν επιπλέον κωδικό (κλειδάριθμο), ο οποίος είναι απαραίτητος για την ενεργοποίηση του λογαριασμού σας και η Βεβαίωση για τη Δ.Ο.Υ., η οποία υπογράφεται από εσάς και τηρείται σε ειδικό φάκελο στο αρχείο της Δ.Ο.Υ., ώστε να υπάρχει το πρωτότυπο έγγραφο, σε περίπτωση που αμφισβητηθεί η υπογραφή του παραλήπτη.

Γ. Ενεργοποίηση λογαριασμού

Κατευθυνθείτε στο https://www1.gsis.gr/registration/chooseRegistrationType.htm, όπου βρίσκονται οι υπηρεσίες πιστοποίησης της εφαρμογής TAXISnet και επιλέξτε "Ενεργοποίηση λογαριασμού".

Η ενεργοποίηση του λογαριασμού απαιτεί τη γνώση 3 κωδικών: το όνομα χρήστη (username), τον κωδικό πρόσβασης (password), που μόλις συμπληρώσετε τα απαιτούμενα στοιχεία και πατήσετε επόμενο θα σας ζητηθεί για λόγους ασφαλείας να τον αλλάξετε και τον κλειδάριθμο, ο οποίος παραλαμβάνεται μόνο από εσάς.

Επιλέγοντας "Ενεργοποίηση", η επόμενη οθόνη σας ενημερώνει για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας. Παράλληλα στην ηλεκτρονική διεύθυνση που δηλώσατε, σας έρχεται ενημερωτικό μήνυμα (e-mail) για την ενεργοποίηση του λογαριασμού σας.

Το τουριστικό προϊόν και η τουριστική βιομηχανία

Τα πέντε κύρια συστατικά που συνθέτουν το συνολικό τουριστικό προϊόν είναι:

1) Τα θέλγητρα του τόπου προορισμού, που μπορεί να είναι φυσικά (τοπίο, ακτές), κατασκευασμένα (ιστορική πόλη), πολιτιστικά (μουσεία, θέατρα) ή κοινωνικά (τρόπος ζωής).

2) Οι διευκολύνσεις του τόπου προορισμού, προκειμένου να απολαμβάνουν οι τουρίστες τα θέλγητρά του. Δηλαδή τα καταλύματα, τα εστιατόρια, τα μαγαζιά, τα μέσα μεταφοράς κλπ. Συχνά υπάρχει αλληλοεπικάλυψη μεταξύ θέλγητρων και διευκολύνσεων.

3) Η προσπελασιμότητα του τόπου, που σχετίζεται με το πόσο εύκολα, γρήγορα και οικονομικά μπορεί να φτάσει ο τουρίστας στον προορισμό του. Είναι επομένως θέμα συγκοινωνιακής υποδομής και συγκοινωνιακής τεχνολογίας.

4) Η εικόνα του τόπου προορισμού, που εκφράζει τις παραστάσεις που διαμορφώνουν οι τουρίστες σχετικά με το τι θα δουν και θα κάνουν εκεί που θα πάνε. Οι εικόνες που διαμορφώνουν οι άνθρωποι αναφορικά με τους ποικίλους τουριστικούς προορισμούς, όταν εκτιμηθούν, αξιολογηθούν και συνδυαστούν με άλλους παράγοντες οδηγούν στη λήψη της ταξιδιωτικής απόφασης.

Αντικείμενο του τουριστικού μάρκετινγκ είναι να διατηρεί, τροποποιεί ή αναπτύσσει παραστάσεις, με σκοπό να επηρεάσει τις προσδοκίες των μελλοντικών αγοραστών. Οι εικόνες συγκροτούνται από 3 διαφορετικά, αλλά αλληλεξαρτώμενα στοιχεία - το γνωστικό, το συναισθηματικό και το παρορμητικό.

5) Η τιμή του τουριστικού προϊόντος, δηλαδή το συνολικό κόστος της μετακίνησης, διαμονής, διατροφής και συμμετοχής σε δραστηριότητες.

Το τουριστικό προϊόν διακρίνεται καταρχάς από αδυναμία αποθήκευσης. Άλλα χαρακτηριστικά του είναι η αμεταθετότητα, η διαφοροποίηση, η φθαρτότητα, το υψηλό σταθερό κόστος, η αλληλεξάρτηση των επιμέρους στοιχείων του, η ετερογένεια της παραγωγικής του δομής, η ανελαστικότητα ως προς τις μεταβολές της τουριστικής ζήτησης, η ταύτιση του τόπου παραγωγής με τον τόπο κατανάλωσης, η αρχικά μεγάλη επενδυτική δαπάνη για την τουριστική υποδομή και ανωδομή, η έντονη εποχικότητα, η συμπληρωματικότητα και η υποκατάσταση.

Το τουριστικό προϊόν αποτελείται από διάφορα επιμέρους συστατικά στοιχεία (υλικά αγαθά, υπηρεσίες, φυσικούς πόρους) που όταν συνδυαστούν με κατάλληλο τρόπο απαρτίζουν μια «δέσμη» τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών, που ονομάζεται τουριστικό πακέτο. Το τουριστικό πακέτο, επομένως, είναι οργανωμένο εκ των προτέρων, αποτελεί συνάθροιση αγαθών και υπηρεσιών και προσφέρεται στην τουριστική αγορά κατά τρόπο τυποποιημένο και σε συγκεκριμένη τιμή.

Τα βασικά στοιχεία του τουριστικού πακέτου είναι πέντε:

• ο προορισμός
• το μεταφορικό μέσο
• η διαμονή
• η διατροφή
• και οι μεταφορές/ μετακινήσεις.

Οι κυριότεροι παραγωγικοί κλάδοι που συνθέτουν των τομέα του τουρισμού και των ταξιδιών είναι:

Α) Ο κλάδος των υπηρεσιών φιλοξενίας, που περιλαμβάνει το σύνολο των τουριστικών μονάδων που παρέχουν υπηρεσίες φιλοξενίας.

Β) ο κλάδος της εστίασης, που περιλαμβάνει εστιατόρια, καφετέριες, ταβέρνες, μπαρ κλπ. (ο κλάδος λειτουργεί στο πλαίσιο του μονοπωλιακού ανταγωνισμού).

Γ) ο κλάδος των ενδιάμεσων φορέων, δηλαδή των tour operators και των ταξιδιωτικών πρακτορείων.

Δ) ο κλάδος των μεταφορών - οδικών, θαλάσσιων, σιδηροδρομικών και αερομεταφορών.

Ε) ο κλάδος των θεαμάτων που περιλαμβάνει διασκέδαση, ψυχαγωγία και αθλήματα.

ΣΤ) ο κλάδος της διάθεσης τροφίμων που περιλαμβάνει τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων που εστιάζονται στην προετοιμασία και το σερβίρισμα φαγητών και ποτών εκτός οικίας.

Ζ) ο κλάδος της ενοικίασης αυτοκινήτων που περιλαμβάνει μεγάλες διεθνείς και μικρές τοπικές ανεξάρτητες εταιρείες.

Διδακτική ενότητα: Τρόπος φορολογίας Ε.Π.Ε.

Ο συντελεστής φορολογίας των κερδών της Ε.Π.Ε είναι ο ίδιος με εκείνον των Ανώνυμων Εταιρειών, δηλαδή 25%, εφαρμοζόμενος στα συνολικά κέρδη της επιχείρησης.

Όσον αφορά τη φορολογική αντιμετώπιση των μισθών και λοιπών απολαβών που καταβάλλουν οι Ε.Π.Ε στους εταίρους τους, για διαχειριστικές χρήσεις που αρχίζουν από 1/1/2003 και μετά, ισχύουν τα εξής: ο μισθός και οι απολαβές που καταβάλλονται από τις Ε.Π.Ε σε εταίρους τους, λόγω των υπηρεσιών που παρέχουν σε αυτή, θα αποτελεί εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις, εφόσον οι δικαιούχοι είναι ασφαλισμένοι για τις υπηρεσίες αυτές σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή ταμείο εκτός του Ι.Κ.Α. (σ’ αυτήν την περίπτωση αποτελεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες) και η εταιρεία υποχρεούται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 25%. Με την παρακράτηση του φόρου αυτού εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων για τους μισθούς που λαμβάνουν.

Παράδειγμα κατανόησης

Σε μία Ε.Π.Ε συμμετέχουν δύο εταίροι ο Α. Ανδρέου και ο Β. Βασιλείου με ποσοστό συμμετοχής 50% ο καθένας. Ο εταίρος Α. Ανδρέου είναι και διαχειριστής. Τα κέρδη της χρήσης 2003 είναι 24.000 €. Η Τακτική Γενική Συνέλευση των εταίρων αποφάσισε: α) από τα κέρδη να γίνει η νόμιμη κράτηση 5% για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και β) το 70% των κερδών που απομένει μετά τον υπολογισμό του φόρου, να καταβληθεί στους εταίρους και το υπόλοιπο να παραμείνει στην εταιρεία ως υπόλοιπο κερδών εις νέον.

Σύμφωνα με τα δεδομένα έχουμε:

α) Υπολογισμός φόρου εισοδήματος που θα καταβάλει η Ε.Π.Ε

Συνολικά Καθαρά Κέρδη: 24.000 €

Άρα 24.000 € x 25% = 6.000 €

β) Υπολογισμός Τακτικού Αποθεματικού

Καθαρά κέρδη Ισολογισμού: 24.000 €

24.000 € x 5% = 1.200 €

γ) Ποσό που διανέμεται στους εταίρους

Καθαρά κέρδη Ισολογισμού: 24.000 €

Μείον (-) Φόρος Κερδών Ε.Π.Ε: 6.000 €

Μείον (-) Τακτικό Αποθεματικό: 1.200

Υπόλοιπο: 16.800 €

Άρα 16.800 € x 70% = 11.760 € είναι το ποσό που διανέμεται στους εταίρους.

δ) Υπολογισμός κερδών εις νέον

16.800 € - 11.760 € = 5.040 €

Διδακτική ενότητα: Η μέτρηση της ανεργίας

Μέτρηση της ανεργίας on Prezi

Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να μπορούν οι μαθητές:

α) Να ορίζουν την έννοια της ανεργίας και να τη διαχωρίζουν από εκείνη της αεργίας, να αντιλαμβάνονται πως διαφοροποιείται ο ενεργός και ο μη ενεργός οικονομικός πληθυσμός

β) Να εκτιμούν το ποσοστό ανεργίας.

Το πρόβλημα της ανεργίας

Η ανεργία είναι μία πολύ δυσάρεστη κατάσταση, η οποία λαμβάνει δυσμενείς διαστάσεις, ενώ οι προβλέψεις για το μέλλον παραμένουν απογοητευτικές, με δεδομένο ότι απουσιάζει ένα σχέδιο ανάκαμψης, τόσο της ελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Η κατάσταση στην ελληνική οικονομία

Παρατηρείται ραγδαία αύξηση της ανεργίας την τελευταία τριετία

Το Ινστιτούτο εργασίας της ΓΣΕΕ εκτιμά στην ετήσια έκθεσή του για την οικονομία και την απασχόληση ότι μέχρι το τέλος του έτους τα ποσοστά της ανεργίας θα φθάσουν σε πρωτόγνωρα για τη χώρα μας επίπεδα, ξεπερνώντας το 20% με τους ανέργους να αγγίζουν τα 1.100.000 άτομα.

Ορισμός της ανεργίας

Η ανεργία, οικονομικά, ορίζεται ως η ύπαρξη πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Διακρίσεις πληθυσμού

Κάθε οικονομία έχει ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Αυτό θα το διακρίνουμε:

• Εργατικό δυναμικό ή οικονομικά ενεργός πληθυσμός: Το σύνολο των ατόμων το οποίο είναι ικανό και ταυτόχρονα θέλει να εργαστεί.
• Απασχολούμενοι: Όλοι εκείνοι που εργάζονται με αποτέλεσμα την παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών.
• Άνεργοι: Όσοι είναι άμεσα διαθέσιμοι για εργασία, αλλά δεν μπορούν να βρουν μία θέση απασχόλησης.
• Οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός: Όλοι όσοι δεν μπορούν (πχ. ηλικιωμένοι και παιδιά) και δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν, δηλαδή είναι εκούσια (ηθελημένα) άνεργοι (άεργοι).

Προσοχή! Η οικιακή και η εθελοντική απασχόληση είναι κοινωνικά αναγκαία και σημαντική, αλλά δε θεωρειται ως εργασία, διότι δεν αμείβεται.

Συμπεραίνουμε ότι:

Εργατικό δυναμικό = Απασχολούμενοι + Άνεργοι

Μέτρηση της ανεργίας

Η ανεργία μετριέται

α) ως απόλυτο μέγεθος, π.χ. Το σύνολο των απασχολουμένων κατά το Σεπτέμβριο του 2011 εκτιμάται ότι ανήλθε σε 4.051.109 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 857.656 άτομα, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 4.440.050 άτομα (σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή) ή

β) ως ποσοστό επί του εργατικού δυναμικού, π.χ. 17,5%, το οποίο προκύπτει από την ακόλουθη ισότητα.

Ποσοστό ανεργίας: (Αριθμός ανέργων / Εργατικό δυναμικό) x 100

Ασκήσεις εφαρμογής

1. α) Σε μια οικονομία έχουμε τα εξής δεδομένα

i) μικρά παιδιά 20,

ii) ηλικιωμένοι 15,

iii) άρρωστοι, στρατιώτες, φυλακισμένοι, ανίκανοι προς εργασία 5,

iν) σύνολο πληθυσμού 200,

ν) άνεργοι 16,

νi) άτομα που μπορούν, αλλά δε θέλουν να δουλέψουν 32.

Να βρεθούν ο μη ενεργός πληθυσμός (20 + 15 + 5 + 32 = 72), το εργατικό δυναμικό (οικονομικά ενεργός πληθυσμός) (200 - 72 = 128), οι απασχολούμενοι (128 - 16 = 112) και το ποσοστό ανεργίας (16/128 x 100 = 12,5 %).

β) Δείξτε ότι στην παραπάνω άσκηση το ποσοστό ανεργίας = 1 - ποσοστό απασχόλησης

Ποσοστό απασχόλησης = 112/128 x 100 = 87,5%

2. Σε μια οικονομία οι απασχολούμενοι είναι 80, οι άνεργοι είναι 20 και οι άεργοι είναι 5.

Το ποσοστό ανεργίας είναι:

(α) 13,3%

(β) 25%

(γ) 20% (Σωστή απάντηση)

(δ) 23,5%

(ε) τίποτα από τα παραπάνω

3. Σε μια οικονομία υπάρχουν 200 άνεργοι, 400 άεργοι που δε θέλουν να εργαστούν, 100 γυναίκες που ασχολούνται μόνο με τις δουλειές του σπιτιού και 1.800 απασχολούμενοι. Στην οικονομία αυτή το ποσοστό ανεργίας είναι:

α) 28%, β) 15%, γ) 10% (Σωστή απάντηση), δ) 11,1%, ε) 25%.

Βοηθήματα - Βιβλιογραφία

1. Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (Γ' τάξης γενικού λυκείου, Μάθημα επιλογής, Σελ. 168 - 169)
2. Ελληνική Στατιστική Αρχή - Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Σεπτέμβριος 2011)
3. ΙΝΕ ΓΣΕΕ: "Ετήσια Έκθεση  2011: Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση"
4. Εφημερίδα "Ημερησία". Τίτλος άρθρου: ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Στο 26% η πραγματική ανεργία το 2012