Διδακτική ενότητα: Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί των τουριστικών επιχειρήσεων

Α. Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί της ζήτησης

Παράγοντες κλειδιά, που στη μακροοικονομική θεώρηση, επηρεάζουν τη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες:

α) Οι δαπάνες των καταναλωτών

Πρόκειται για το σύνολο των χρημάτων που οι τουρίστες ξοδεύουν για την αγορά τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών άμεσης κατανάλωσης σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Βασικές παράμετροι που προσδιορίζουν τις καταναλωτικές δαπάνες

• Το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα.
• Τα επιτόκια, δηλαδή η επιπλέον αξία που πληρώνει ή κερδίζει κάποιος που δανείζεται ή αποταμιεύει χρήματα στην τράπεζα.
• Οι προσδοκίες καταναλωτών και επιχειρήσεων.
• Ο δείκτης αποταμίευσης, ο οποίος δείχνει το μέρος του διαθέσιμου εισοδήματος που αποταμιεύεται. 

β) Η ζήτηση για εξαγωγές

Η ζήτηση για εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών επηρεάζεται από την ισοτιμία του εθνικού νομίσματος, καθώς και από την τουριστική ανάπτυξη συγκεκριμένων χωρών.

γ) Οι πραγματοποιούμενες επενδύσεις

Oι πραγματοποιούμενες επενδύσεις μπορεί να είναι εγχώριες ή ξένες και επηρεάζονται από:

i) τις καταναλωτικές δαπάνες

ii) τις μελλοντικές προσδοκίες

iii) τα επιτόκια (υψηλά επιτόκια, αποτρέπουν το δανεισμό με σκοπό την επένδυση)

iv) το υπάρχον δυναμικό της αγοράς.

Εύλογο είναι ότι οι επενδύσεις κατευθύνονται σε χώρες και περιοχές με δυνατότητες. Οι δε επενδυτές προσελκύονται από δάνεια, φοροαπαλλαγές, πρώτες ύλες, εργατικό δυναμικό κλπ.

δ) Οι κρατικές δαπάνες

Αντανακλούν αφενός την κατάσταση της οικονομίας και αφετέρου την πολιτική του κόμματος που είναι στην εξουσία και επηρεάζουν τις επιχειρήσεις και τους φορείς που εξαρτώνται από αυτές.

Β) Επιδράσεις του οικονομικού περιβάλλοντος επί του κόστους λειτουργίας και παραγωγής

Παράγοντες κλειδιά, που στη μακροοικονομική θεώρηση επηρεάζουν το κόστος λειτουργίας και παραγωγής των τουριστικών επιχειρήσεων

α) Τα επιτόκια

Επηρεάζουν τις υφιστάμενες και μελλοντικές δανειακές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων.

β) Ο πληθωρισμός

Επηρεάζει την τιμή των τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών.

γ) Η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος

Επηρεάζει το κόστος των εισαγόμενων προϊόντων, καθώς και την ανταγωνιστικότητα ενός προορισμού ή μιας επιχείρησης.

δ) Οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι

Επηρεάζουν το κόστος της επιχείρησης (υψηλή φορολογία, οδηγεί σε υψηλά κόστη και άρα σε αύξηση των τιμών)

Τρεις επιπλέον παράγοντες

i) H αγορά εργασίας

Ειδικότερα, το ποσοστό και τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της ανεργίας έχουν πολλαπλές επιδράσεις στις επιχειρήσεις: από τη μια η ανεργία μειώνει τη ζήτηση, από την άλλη μεγάλο ποσοστό ανεργίας σημαίνει και μείωση και μισθούς (από τη στιγμή που υπάρχει προσφορά εργατικού δυναμικού που διατίθεται να εργαστεί και με λιγότερα χρήματα).
ii) Η αξία της γης και των ακινήτων

Επηρεάζει την ίδρυση και χωροθέτηση νέων τουριστικών επιχειρήσεων, καθώς και τη δυνατότητα αξιοποίησης των ακινήτων για δανεισμό.
iii) Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης

Οι βασικοί οικονομικοί της στόχοι και τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επίτευξή τους επηρεάζουν τη ζήτηση, την προσφορά και τις επενδύσεις.  

Διοικητικές λειτουργίες (Διεύθυνση) - Ερωτήσεις ανάπτυξης

1. Ποια από τα παρακάτω στοιχεία αποδίδονται στον ηγέτη και ποια στον προϊστάμενο;

Αναδεικνύεται, διορίζεται, διαχειρίζεται, περνά όραμα, καινοτομεί, στηρίζεται στην τυπική εξουσία.

2. Ο αποτελεσματικός ηγέτης θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τη δύναμη και την εξουσία που διαθέτει και τις πηγές από όπου τις αντλεί. Να αναπτύξετε τις βασικές πηγές δύναμης του ηγέτη.

3. Από τις βασικές πηγές της δύναμης του ηγέτη, να περιγράψετε τη δύναμη της ανταμοιβής και της τιμωρίας.

4. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την ηγετική συμπεριφορά ενός ατόμου;

5. Από τα μέσα που χρησιμοποιεί ο ηγέτης για να επηρεάσει, να καθοδηγήσει και να παρακινήσει τα μέλη της ομάδας του, να περιγράψετε την επιρροή και την εξουσία και επιπλέον να αναφέρετε (χωρίς να αναπτύξετε) τις βασικές πηγές δύναμης του αποτελεσματικού ηγέτη.

6. Να περιγράψετε το δημοκρατικό πρότυπο συμπεριφοράς του ηγέτη. Σε ποιους εργαζόμενους είναι περισσότερο κατάλληλη αυτή η συμπεριφορά και ποια αποτελέσματα έχει;

7. Να περιγράψετε το αυταρχικό πρότυπο συμπεριφοράς του ηγέτη. Ποια είναι τα μειονεκτήματά του; Πότε θεωρείται ενδεδειγμένος αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς;

8. Με βάση το κριτήριο του συνολικού προσανατολισμού της συμπεριφοράς του ηγέτη, να περιγράψετε τη συμπεριφορά του ηγέτη που είναι «προσανατολισμένη στα καθήκοντα».

9. Να περιγράψετε τα τρία βασικά πρότυπα ηγεσίας με κριτήριο τον τρόπο λήψης αποφάσεων από τον ηγέτη.

10. Να περιγράψετε τις βασικές διαστάσεις της ηγετικής συμπεριφοράς με κριτήριο το συνολικό προσανατολισμό της συμπεριφοράς του ηγέτη.

11. Να κατατάξετε τις επόμενες ανθρώπινες ανάγκες σύμφωνα με την πυραμίδα του Α. Μaslow:

i. Κοινωνικές ανάγκες

ii. Ανάγκες ασφάλειας

iii. Ανάγκες αναγνώρισης

iv. Φυσιολογικές ανάγκες

v. Ανάγκες αυτοολοκλήρωσης

12. Να περιγράψετε τις φυσιολογικές - βιολογικές ανάγκες, τις ανάγκες για ασφάλεια και τις ανάγκες ολοκλήρωσης, όπως αυτές αναφέρονται στη θεωρία του Α. Maslow.

13. Ποιες ανθρώπινες ανάγκες εντάσσει ο Α. Maslow στις κοινωνικές ανάγκες και ποια η προϋπόθεση, ώστε αυτές να γίνουν κυρίαρχη κατηγορία παρακίνησης;

14. Να περιγράψετε τις ανάγκες για ασφάλεια και τις κοινωνικές ανάγκες, όπως αυτές αναφέρονται στη θεωρία του A. Maslow.

15. Από τη θεωρία υγιεινής - παρακίνησης του Herzberg να αναφέρετε τους παράγοντες που ονομάζονται κίνητρα.

16. Σύμφωνα με τη θεωρία των προσδοκιών, να αναφέρετε τι προϋποθέτει η παρακίνηση του εργαζομένου για απόδοση.

17. Ποια είναι τα συνήθη προβλήματα ή μειονεκτήματα που παρουσιάζονται κατά τη λειτουργία των ομάδων;

18. Τι γνωρίζετε για την κακή επιλογή τρόπου και μέσου ως εμπόδιο επικοινωνίας;

19. Τι γνωρίζετε για την έλλειψη ενδιαφέροντος / απροσεξίας ως εμπόδιο επικοινωνίας;

20. Πώς συμβάλλουν στη βελτίωση του μηνύματος επικοινωνίας: α) Η σαφήνεια και η ακρίβεια του μηνύματος; β) Η πληρότητα του μηνύματος; γ) Η περιεκτικότητα και η συντομία του μηνύματος;

Διδακτική ενότητα: Διακρίσεις οικονομικών οργανισμών

Καθώς οι συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργούνται οι επιχειρήσεις, το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται και οι στόχοι τους διαφέρουν προκύπτουν διαφοροποιήσεις που είναι σημαντικές για την επιλογή συγκεκριμένων διοικητικών μεθόδων.

Κριτήρια διάκρισης επιχειρήσεων

• Αντικείμενο απασχόλησης
• Κερδοσκοπικός χαρακτήρας
• Φορέας ιδιοκτησίας
• Νομική υπόσταση και μορφή
• Μέγεθος

Με βάση το αντικείμενο απασχόλησης (κλάδος δραστηριότητας) διακρίνονται σε πρωτογενείς, δευτερογενείς και τριτογενείς. Μια επιχείρηση μπορεί να ανήκει σε περισσότερους από έναν κλάδους.

1. Πρωτογενείς: Αποσπούν από την φύση πρώτες ύλες

• Άντληση φυσικού αερίου, πετρελαίου, νερού κλπ.
• Ορυχεία, λατομεία
• Υλοτομία
• Γεωργία, μελισσοκομία, αλιεία
• Παραγωγή ηλιακής/αιολικής ενέργειας

2. Δευτερογενείς (Μεταποίηση): Επιχειρήσεις που επεξεργάζονται και μεταποιούν τις πρώτες ύλες, προϊόντα της πρωτογενούς παραγωγής για την παραγωγή πιο σύνθετων αγαθών, όπως:

• Είδη διατροφής, ποτά
• Είδη ένδυσης
• Μεταλλικά πλαστικά προϊόντα
• Χημικά προϊόντα, παράγωγα πετρελαίου
• Μηχανές, συσκευές 

Μπορούν να είναι κάθετης ή οριζόντιας οργανωτικής διάθρωσης.

Οι δύο βασικοί τύποι επιχειρήσεων του δευτερογενή τομέα:

i) Βιομηχανικές

• Υψηλό κεφάλαιο, τεχνολογικός εξοπλισμός, τυποποίηση, σταθερή ποιότητα
• Η παραγωγική εργασία συντελείται κυρίως μέσω του τεχνικού εξοπλισμού
• Υψηλή παραγωγή, χαμηλό ανά μονάδα κόστος
• Ο επιχειρηματίας έχει συνήθως διευθυντική θέση
• Υψηλό % σταθερού κόστους, μικρότερη ευελιξία 

ii) Βιοτεχνικές

• Μικρό κεφάλαιο, απλός εξοπλισμός, η παραγωγική εργασία συντελείται κυρίως από τους εργαζόμενους
• Ο επιχειρηματίας βοηθά και στην παραγωγή
• Στοχεύει στην τοπική/εγχώρια αγορά
• Xαμηλότερα σταθερά κόστη, μεγαλύτερη ευελιξία

Γ) Τριτογενείς (Εμπορικές και Παροχής υπηρεσιών): Έχουν ως αντικείμενο την κυκλοφορία αγαθών και προϊόντων, είναι δηλαδή ο συνδετικός κρίκος παραγωγών και καταναλωτών ή παρέχουν υπηρεσίες σε άλλες επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.

• Λιανικού, χονδρικού εμπορίου
• Εισαγωγών, εξαγωγών 
• Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, χρηματιστηριακά γραφεία
• Ξενοδοχεία, τουριστικές επιχειρήσεις
• Υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης
• Πληροφορικής, ανάπτυξης λογισμικού
• Νομικές εταιρείες, μεταφορικές
• Συμβουλευτικές, λογιστικές, ελεγκτικές

Απασχολούμενοι κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας

Βάσει του κερδοσκοπικού χαρακτήρα

Α. Κερδοσκοπικές (Ποριστικές): Επιδιώκουν την πραγματοποίηση επιχειρηματικού κέρδους

i) Ανήκουν συνήθως στον ιδιωτικό τομέα.

ii) Το κέρδος κατανέμεται σε τρία συνήθως μέρη:

- Αποθεματικό/Κεφάλαιο κίνησης (Απόθεμα χρημάτων για λειτουργικά έξοδα)

- Επένδυση σε εξοπλισμό και πάγια (π.χ. κτήρια)

- Απόδοση στους επιχειρηματίες/ιδιοκτήτες/επενδυτές (μέτοχοι, εταίροι κλπ.)

iii) Διακρίνονται για την ευελιξία τους

Β. Μη κερδοσκοπικές (οργανισμοί): Επιχειρήσεις που δεν αποβλέπουν απαραίτητα σε επιχειρηματικά κέρδη και καλύπτουν συνήθως βασικές ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες (είναι συνήθως μέτοχος ή ιδιοκτήτης το Δημόσιο).

Διακρίνονται τρία είδη:

• Κτητικές: Επιδιώκουν τα έσοδα να υπερβαίνουν τις δαπάνες, έτσι ώστε το πλεόνασμα να επενδυθεί εκ νέου στην επιχείρηση για την βελτίωση των προϊόντων/υπηρεσιών που παράγει. Παραδείγματα αποτελούν οι ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΟΣΕ, ΕΛΤΑ, αν και ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας των συγκεκριμένων διαφοροποιείται κατά περίπτωση ανάλογα με το βαθμό συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών.
• Εξισωτικές: Επιδιώκουν τα έσοδα να είναι ίσα με τις δαπάνες και στοχεύουν συνήθως στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών (Εκπαιδευτικά ιδρύματα, νοσοκομεία, δημοτικές επιχειρήσεις κλπ.)
• Ελλειμματικές: Τα έσοδα υπολείπονται των δαπανών. Συνήθως τα ελλείμματα προκύπτουν λόγω κακής διαχείρισης/προγραμματισμού και όχι σκόπιμα (Νοσοκομεία, ορφανοτροφεία και άλλα δημόσια ιδρύματα)

Βάσει νομικής μορφής:

• Στην νομική επιστήμη ως φυσικό πρόσωπο ορίζεται κάθε άνθρωπος.
• Ως νομικά πρόσωπα ορίζονται οι ενώσεις φυσικών προσώπων με συγκεκριμένο αντικειμενικό στόχο.
• Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί θεωρούνται νομικά πρόσωπα.

Οι δύο βασικές κατηγορίες νομικών προσώπων:

A. Νομικά πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.)

i) Ίδρυμα: Έχει συνήθως φιλανθρωπικό/κοινωφελή σκοπό.

ii) Σωματείο: Μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ψυχαγωγικού, εκπαιδευτικού κλπ.)

iii) Εταιρεία: Ένωση δύο ή περισσότερων φυσικών προσώπων με στόχο συνήθως την πραγματοποίηση επιχειρηματικών κερδών μέσω διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων.

B. Νομικά πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.)

i) Ιδρύονται από το Δημόσιο/Κράτος

ii) Επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες

iii) Έχουν περιουσιακή αυτοτέλεια αλλά όχι διοικητική (εποπτεύονται από το κράτος)

• Χωρικά σωματεία (Τοπική αυτοδιοίκηση)
• Ιδρύματα (Φιλανθρωπικά, νοσοκομεία, Χρηματιστήρια, Ασφαλιστικά Ταμεία, ΑΕΙ, ΤΕΙ, Θρησκευτικά ιδρύματα, κλπ.)
• Ενώσεις προσώπων (Επαγγελματικά σωματεία, επιμελητήρια)

Διαδικασία εγγραφής στις υπηρεσίες του TAXISnet

Βασικός στόχος του συστήματος TAXISnet είναι η διευκόλυνση των φορολογουμένων πολιτών, προκειμένου να αντεπεξέρχονται στις φορολογικές τους υποχρεώσεις κατά το δυνατόν ευκολότερα, γρηγορότερα και ορθότερα. Στην πλήρη του ανάπτυξη, ενδεικτικά:

• Θα καλύπτει την εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη υποβολή αρχικών ή συμπληρωματικών - τροποποιητικών δηλώσεων που σήμερα υποβάλλονται είτε ηλεκτρονικά, είτε στη Δ.Ο.Υ. καθώς και τη χορήγηση των περισσότερων από τα υφιστάμενα πιστοποιητικά και βεβαιώσεις. 
• Θα παρέχει προσωποποιημένες πληροφορίες και θα υπενθυμίζει στους χρήστες τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
• Θα επιτρέπει τη μεταβολή προσωπικών στοιχείων μητρώου ή στοιχείων επιχείρησης, χωρίς να είναι υποχρεωτική η προσέλευση στη Δ.Ο.Υ.
• Θα δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να εξουσιοδοτεί έναν ή περισσότερους λογιστές που θα ενεργούν για λογαριασμό του σε μία ή περισσότερες από τις υπηρεσίες που σταδιακά θα προστίθενται στο νέο σύστημα.

Η διαδικασία εγγραφής ενός φυσικού προσώπου στις υπηρεσίες του είναι απλή και ολοκληρώνεται σε τρία βήματα:

Α. Ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής
Β. Αυτοπρόσωπη παρουσία στη Δ.Ο.Υ. για έγκριση της αίτησης
Γ. Ενεργοποίηση λογαριασμού

Α. Ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής

Πληκτρολογήστε την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.gsis.gr/, επιλέξτε "Υπηρεσίες προς Πολίτες", στη συνέχεια "Εγγραφή νέου χρήστη", στην οθόνη που θα εμφανιστεί "Αρχική εγγραφή" και ακολούθως "Φυσικό πρόσωπο".

Συμπληρώστε τα πεδία σύμφωνα με τις υποδείξεις που υπάρχουν στο πλάι, δηλώνοντας το όνομα (username) και τον κωδικό (password) που επιθυμείτε να έχετε ως χρήστης του συστήματος και πατήστε υποβολή. Με την επιτυχή ολοκλήρωση των ελέγχων του συστήματος, καταχωρείται η αίτηση και λαμβάνετε σημείωμα στο οποίο αναγράφονται ο Α.Φ.Μ., η ημερομηνία και η ώρα υποβολής της αίτησης, καθώς επίσης και η προθεσμία μέσα στην οποία πρέπει να μεταβείτε στην αρμόδια Δ.Ο.Υ..

Β. Αυτοπρόσωπη παρουσία στη Δ.Ο.Υ. για έγκριση της αίτησης

Μεταβαίνετε στο τμήμα Μητρώου οποιασδήποτε Δ.Ο.Υ. και ζητάτε να λάβετε τον κλειδάριθμο. Απαιτείται η αυτοπρόσωπη παρουσία σας. Τα μόνα στοιχεία που απαιτούνται είναι ο Α.Φ.Μ. και ένα έγγραφο ταυτοποίησης (αστυνομική ταυτότητα, διαβατήριο, κ.λπ.), το οποίο πρέπει να είναι καταχωρημένο στο ΜΗΤΡΩΟ TAXIS. Αν τα προσωπικά σας στοιχεία έχουν μεταβληθεί, τότε θα πρέπει να μεταβείτε υποχρεωτικά στην Δ.Ο.Υ. όπου ανήκετε.

Στην περίπτωση που ένα Φυσικό Πρόσωπο αδυνατεί να προσέλθει για να τον παραλάβει και να ολοκληρώσει τη διαδικασία πιστοποίησης, θα προσκομίζεται Ειδικό Πληρεξούσιο.

Ενέργειες Δ.Ο.Υ.: Ο υπάλληλος της Δ.Ο.Υ. ανακτά την αίτηση του φορολογούμενου και τα στοιχεία που υπάρχουν καταχωρημένα στο ΜΗΤΡΩΟ TAXIS. Το σύστημα επαναλαμβάνει τους ελέγχους που εκτελούνται κατά την υποβολή της αίτησης εγγραφής και με την έγκρισή της εκτυπώνονται δύο βεβαιώσεις.

Η Βεβαίωση για εσάς υπογράφεται από τον υπάλληλο και περιέχει έναν επιπλέον κωδικό (κλειδάριθμο), ο οποίος είναι απαραίτητος για την ενεργοποίηση του λογαριασμού σας και η Βεβαίωση για τη Δ.Ο.Υ., η οποία υπογράφεται από εσάς και τηρείται σε ειδικό φάκελο στο αρχείο της Δ.Ο.Υ., ώστε να υπάρχει το πρωτότυπο έγγραφο, σε περίπτωση που αμφισβητηθεί η υπογραφή του παραλήπτη.

Γ. Ενεργοποίηση λογαριασμού

Κατευθυνθείτε στο https://www1.gsis.gr/registration/chooseRegistrationType.htm, όπου βρίσκονται οι υπηρεσίες πιστοποίησης της εφαρμογής TAXISnet και επιλέξτε "Ενεργοποίηση λογαριασμού".

Η ενεργοποίηση του λογαριασμού απαιτεί τη γνώση 3 κωδικών: το όνομα χρήστη (username), τον κωδικό πρόσβασης (password), που μόλις συμπληρώσετε τα απαιτούμενα στοιχεία και πατήσετε επόμενο θα σας ζητηθεί για λόγους ασφαλείας να τον αλλάξετε και τον κλειδάριθμο, ο οποίος παραλαμβάνεται μόνο από εσάς.

Επιλέγοντας "Ενεργοποίηση", η επόμενη οθόνη σας ενημερώνει για την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας. Παράλληλα στην ηλεκτρονική διεύθυνση που δηλώσατε, σας έρχεται ενημερωτικό μήνυμα (e-mail) για την ενεργοποίηση του λογαριασμού σας.

Το τουριστικό προϊόν και η τουριστική βιομηχανία

Τα πέντε κύρια συστατικά που συνθέτουν το συνολικό τουριστικό προϊόν είναι:

1) Τα θέλγητρα του τόπου προορισμού, που μπορεί να είναι φυσικά (τοπίο, ακτές), κατασκευασμένα (ιστορική πόλη), πολιτιστικά (μουσεία, θέατρα) ή κοινωνικά (τρόπος ζωής).

2) Οι διευκολύνσεις του τόπου προορισμού, προκειμένου να απολαμβάνουν οι τουρίστες τα θέλγητρά του. Δηλαδή τα καταλύματα, τα εστιατόρια, τα μαγαζιά, τα μέσα μεταφοράς κλπ. Συχνά υπάρχει αλληλοεπικάλυψη μεταξύ θέλγητρων και διευκολύνσεων.

3) Η προσπελασιμότητα του τόπου, που σχετίζεται με το πόσο εύκολα, γρήγορα και οικονομικά μπορεί να φτάσει ο τουρίστας στον προορισμό του. Είναι επομένως θέμα συγκοινωνιακής υποδομής και συγκοινωνιακής τεχνολογίας.

4) Η εικόνα του τόπου προορισμού, που εκφράζει τις παραστάσεις που διαμορφώνουν οι τουρίστες σχετικά με το τι θα δουν και θα κάνουν εκεί που θα πάνε. Οι εικόνες που διαμορφώνουν οι άνθρωποι αναφορικά με τους ποικίλους τουριστικούς προορισμούς, όταν εκτιμηθούν, αξιολογηθούν και συνδυαστούν με άλλους παράγοντες οδηγούν στη λήψη της ταξιδιωτικής απόφασης.

Αντικείμενο του τουριστικού μάρκετινγκ είναι να διατηρεί, τροποποιεί ή αναπτύσσει παραστάσεις, με σκοπό να επηρεάσει τις προσδοκίες των μελλοντικών αγοραστών. Οι εικόνες συγκροτούνται από 3 διαφορετικά, αλλά αλληλεξαρτώμενα στοιχεία - το γνωστικό, το συναισθηματικό και το παρορμητικό.

5) Η τιμή του τουριστικού προϊόντος, δηλαδή το συνολικό κόστος της μετακίνησης, διαμονής, διατροφής και συμμετοχής σε δραστηριότητες.

Το τουριστικό προϊόν διακρίνεται καταρχάς από αδυναμία αποθήκευσης. Άλλα χαρακτηριστικά του είναι η αμεταθετότητα, η διαφοροποίηση, η φθαρτότητα, το υψηλό σταθερό κόστος, η αλληλεξάρτηση των επιμέρους στοιχείων του, η ετερογένεια της παραγωγικής του δομής, η ανελαστικότητα ως προς τις μεταβολές της τουριστικής ζήτησης, η ταύτιση του τόπου παραγωγής με τον τόπο κατανάλωσης, η αρχικά μεγάλη επενδυτική δαπάνη για την τουριστική υποδομή και ανωδομή, η έντονη εποχικότητα, η συμπληρωματικότητα και η υποκατάσταση.

Το τουριστικό προϊόν αποτελείται από διάφορα επιμέρους συστατικά στοιχεία (υλικά αγαθά, υπηρεσίες, φυσικούς πόρους) που όταν συνδυαστούν με κατάλληλο τρόπο απαρτίζουν μια «δέσμη» τουριστικών αγαθών και υπηρεσιών, που ονομάζεται τουριστικό πακέτο. Το τουριστικό πακέτο, επομένως, είναι οργανωμένο εκ των προτέρων, αποτελεί συνάθροιση αγαθών και υπηρεσιών και προσφέρεται στην τουριστική αγορά κατά τρόπο τυποποιημένο και σε συγκεκριμένη τιμή.

Τα βασικά στοιχεία του τουριστικού πακέτου είναι πέντε:

• ο προορισμός
• το μεταφορικό μέσο
• η διαμονή
• η διατροφή
• και οι μεταφορές/ μετακινήσεις.

Οι κυριότεροι παραγωγικοί κλάδοι που συνθέτουν των τομέα του τουρισμού και των ταξιδιών είναι:

Α) Ο κλάδος των υπηρεσιών φιλοξενίας, που περιλαμβάνει το σύνολο των τουριστικών μονάδων που παρέχουν υπηρεσίες φιλοξενίας.

Β) ο κλάδος της εστίασης, που περιλαμβάνει εστιατόρια, καφετέριες, ταβέρνες, μπαρ κλπ. (ο κλάδος λειτουργεί στο πλαίσιο του μονοπωλιακού ανταγωνισμού).

Γ) ο κλάδος των ενδιάμεσων φορέων, δηλαδή των tour operators και των ταξιδιωτικών πρακτορείων.

Δ) ο κλάδος των μεταφορών - οδικών, θαλάσσιων, σιδηροδρομικών και αερομεταφορών.

Ε) ο κλάδος των θεαμάτων που περιλαμβάνει διασκέδαση, ψυχαγωγία και αθλήματα.

ΣΤ) ο κλάδος της διάθεσης τροφίμων που περιλαμβάνει τη δραστηριότητα των επιχειρήσεων που εστιάζονται στην προετοιμασία και το σερβίρισμα φαγητών και ποτών εκτός οικίας.

Ζ) ο κλάδος της ενοικίασης αυτοκινήτων που περιλαμβάνει μεγάλες διεθνείς και μικρές τοπικές ανεξάρτητες εταιρείες.

Διδακτική ενότητα: Τρόπος φορολογίας Ε.Π.Ε.

Ο συντελεστής φορολογίας των κερδών της Ε.Π.Ε είναι ο ίδιος με εκείνον των Ανώνυμων Εταιρειών, δηλαδή 25%, εφαρμοζόμενος στα συνολικά κέρδη της επιχείρησης.

Όσον αφορά τη φορολογική αντιμετώπιση των μισθών και λοιπών απολαβών που καταβάλλουν οι Ε.Π.Ε στους εταίρους τους, για διαχειριστικές χρήσεις που αρχίζουν από 1/1/2003 και μετά, ισχύουν τα εξής: ο μισθός και οι απολαβές που καταβάλλονται από τις Ε.Π.Ε σε εταίρους τους, λόγω των υπηρεσιών που παρέχουν σε αυτή, θα αποτελεί εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις, εφόσον οι δικαιούχοι είναι ασφαλισμένοι για τις υπηρεσίες αυτές σε οποιοδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή ταμείο εκτός του Ι.Κ.Α. (σ’ αυτήν την περίπτωση αποτελεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες) και η εταιρεία υποχρεούται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 25%. Με την παρακράτηση του φόρου αυτού εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων για τους μισθούς που λαμβάνουν.

Παράδειγμα κατανόησης

Σε μία Ε.Π.Ε συμμετέχουν δύο εταίροι ο Α. Ανδρέου και ο Β. Βασιλείου με ποσοστό συμμετοχής 50% ο καθένας. Ο εταίρος Α. Ανδρέου είναι και διαχειριστής. Τα κέρδη της χρήσης 2003 είναι 24.000 €. Η Τακτική Γενική Συνέλευση των εταίρων αποφάσισε: α) από τα κέρδη να γίνει η νόμιμη κράτηση 5% για σχηματισμό τακτικού αποθεματικού και β) το 70% των κερδών που απομένει μετά τον υπολογισμό του φόρου, να καταβληθεί στους εταίρους και το υπόλοιπο να παραμείνει στην εταιρεία ως υπόλοιπο κερδών εις νέον.

Σύμφωνα με τα δεδομένα έχουμε:

α) Υπολογισμός φόρου εισοδήματος που θα καταβάλει η Ε.Π.Ε

Συνολικά Καθαρά Κέρδη: 24.000 €

Άρα 24.000 € x 25% = 6.000 €

β) Υπολογισμός Τακτικού Αποθεματικού

Καθαρά κέρδη Ισολογισμού: 24.000 €

24.000 € x 5% = 1.200 €

γ) Ποσό που διανέμεται στους εταίρους

Καθαρά κέρδη Ισολογισμού: 24.000 €

Μείον (-) Φόρος Κερδών Ε.Π.Ε: 6.000 €

Μείον (-) Τακτικό Αποθεματικό: 1.200

Υπόλοιπο: 16.800 €

Άρα 16.800 € x 70% = 11.760 € είναι το ποσό που διανέμεται στους εταίρους.

δ) Υπολογισμός κερδών εις νέον

16.800 € - 11.760 € = 5.040 €

Διδακτική ενότητα: Η μέτρηση της ανεργίας

Μέτρηση της ανεργίας on Prezi

Ο σκοπός της διδακτικής ενότητας είναι να μπορούν οι μαθητές:

α) Να ορίζουν την έννοια της ανεργίας και να τη διαχωρίζουν από εκείνη της αεργίας, να αντιλαμβάνονται πως διαφοροποιείται ο ενεργός και ο μη ενεργός οικονομικός πληθυσμός

β) Να εκτιμούν το ποσοστό ανεργίας.

Το πρόβλημα της ανεργίας

Η ανεργία είναι μία πολύ δυσάρεστη κατάσταση, η οποία λαμβάνει δυσμενείς διαστάσεις, ενώ οι προβλέψεις για το μέλλον παραμένουν απογοητευτικές, με δεδομένο ότι απουσιάζει ένα σχέδιο ανάκαμψης, τόσο της ελληνικής όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Η κατάσταση στην ελληνική οικονομία

Παρατηρείται ραγδαία αύξηση της ανεργίας την τελευταία τριετία

Το Ινστιτούτο εργασίας της ΓΣΕΕ εκτιμά στην ετήσια έκθεσή του για την οικονομία και την απασχόληση ότι μέχρι το τέλος του έτους τα ποσοστά της ανεργίας θα φθάσουν σε πρωτόγνωρα για τη χώρα μας επίπεδα, ξεπερνώντας το 20% με τους ανέργους να αγγίζουν τα 1.100.000 άτομα.

Ορισμός της ανεργίας

Η ανεργία, οικονομικά, ορίζεται ως η ύπαρξη πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Διακρίσεις πληθυσμού

Κάθε οικονομία έχει ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Αυτό θα το διακρίνουμε:

• Εργατικό δυναμικό ή οικονομικά ενεργός πληθυσμός: Το σύνολο των ατόμων το οποίο είναι ικανό και ταυτόχρονα θέλει να εργαστεί.
• Απασχολούμενοι: Όλοι εκείνοι που εργάζονται με αποτέλεσμα την παραγωγή εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών.
• Άνεργοι: Όσοι είναι άμεσα διαθέσιμοι για εργασία, αλλά δεν μπορούν να βρουν μία θέση απασχόλησης.
• Οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός: Όλοι όσοι δεν μπορούν (πχ. ηλικιωμένοι και παιδιά) και δεν είναι πρόθυμοι να εργαστούν, δηλαδή είναι εκούσια (ηθελημένα) άνεργοι (άεργοι).

Προσοχή! Η οικιακή και η εθελοντική απασχόληση είναι κοινωνικά αναγκαία και σημαντική, αλλά δε θεωρειται ως εργασία, διότι δεν αμείβεται.

Συμπεραίνουμε ότι:

Εργατικό δυναμικό = Απασχολούμενοι + Άνεργοι

Μέτρηση της ανεργίας

Η ανεργία μετριέται

α) ως απόλυτο μέγεθος, π.χ. Το σύνολο των απασχολουμένων κατά το Σεπτέμβριο του 2011 εκτιμάται ότι ανήλθε σε 4.051.109 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 857.656 άτομα, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 4.440.050 άτομα (σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή) ή

β) ως ποσοστό επί του εργατικού δυναμικού, π.χ. 17,5%, το οποίο προκύπτει από την ακόλουθη ισότητα.

Ποσοστό ανεργίας: (Αριθμός ανέργων / Εργατικό δυναμικό) x 100

Ασκήσεις εφαρμογής

1. α) Σε μια οικονομία έχουμε τα εξής δεδομένα

i) μικρά παιδιά 20,

ii) ηλικιωμένοι 15,

iii) άρρωστοι, στρατιώτες, φυλακισμένοι, ανίκανοι προς εργασία 5,

iν) σύνολο πληθυσμού 200,

ν) άνεργοι 16,

νi) άτομα που μπορούν, αλλά δε θέλουν να δουλέψουν 32.

Να βρεθούν ο μη ενεργός πληθυσμός (20 + 15 + 5 + 32 = 72), το εργατικό δυναμικό (οικονομικά ενεργός πληθυσμός) (200 - 72 = 128), οι απασχολούμενοι (128 - 16 = 112) και το ποσοστό ανεργίας (16/128 x 100 = 12,5 %).

β) Δείξτε ότι στην παραπάνω άσκηση το ποσοστό ανεργίας = 1 - ποσοστό απασχόλησης

Ποσοστό απασχόλησης = 112/128 x 100 = 87,5%

2. Σε μια οικονομία οι απασχολούμενοι είναι 80, οι άνεργοι είναι 20 και οι άεργοι είναι 5.

Το ποσοστό ανεργίας είναι:

(α) 13,3%

(β) 25%

(γ) 20% (Σωστή απάντηση)

(δ) 23,5%

(ε) τίποτα από τα παραπάνω

3. Σε μια οικονομία υπάρχουν 200 άνεργοι, 400 άεργοι που δε θέλουν να εργαστούν, 100 γυναίκες που ασχολούνται μόνο με τις δουλειές του σπιτιού και 1.800 απασχολούμενοι. Στην οικονομία αυτή το ποσοστό ανεργίας είναι:

α) 28%, β) 15%, γ) 10% (Σωστή απάντηση), δ) 11,1%, ε) 25%.

Βοηθήματα - Βιβλιογραφία

1. Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (Γ' τάξης γενικού λυκείου, Μάθημα επιλογής, Σελ. 168 - 169)
2. Ελληνική Στατιστική Αρχή - Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Σεπτέμβριος 2011)
3. ΙΝΕ ΓΣΕΕ: "Ετήσια Έκθεση  2011: Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση"
4. Εφημερίδα "Ημερησία". Τίτλος άρθρου: ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Στο 26% η πραγματική ανεργία το 2012

Ενδεικτικές διδακτικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις και τεχνικές

Η απλούστευση του περιεχομένου με την χρήση διδακτικών μεθοδολογικών προσεγγίσεων και τεχνικών που οδηγούν κυρίως στην ανακαλυπτική μάθηση κρίνεται αναγκαία και γι'αυτό το λόγο προτείνονται:

• Η εφαρμογή «σχεδίων εργασίας» (projects) και τεχνικών «μελέτης περίπτωσης» (case studies) για την κατανόηση για παράδειγμα, του νόμου προσφοράς και ζήτησης, καθώς και των φαινομένων του πληθωρισμού και της ανεργίας.
• Επεξεργασία πινάκων και διαγραμμάτων, δεδομένου ότι τα διαγράμματα, μαζί με άλλο χρήσιμο υλικό, αποτελούν κείμενα που συμβάλλουν στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων κριτικής ανάγνωσης των πληροφοριών.
• Η χρήση συζήτησης σε ομάδες ή και ανά ζεύγη, καταιγισμός ιδεών, προβολή οπτικοακουστικού υλικού.
• Η ενθάρρυνση των μαθητών να διατηρούν και να ενημερώνουν λεξικό οικονομικών όρων.
• Η πραγματοποίηση ασκήσεων προσομοίωσης, παιχνιδιών ρόλων (π.χ. δημιουργία σεναρίων με θέματα σχετικά με την ανεργία κ.α ).
• Η συνεργασία με φορείς απασχόλησης για ανάπτυξη θεμάτων σχετικών με την ανεργία των νέων
• Διοργανώσεις ημερίδων από τους μαθητές για ενημέρωση σε θέματα σχετικά με τις συνθήκες απασχόλησης/ ανεργίας, τη διανομή εισοδήματος, το χρηματοπιστωτικό σύστημα
• Χρήση του διαδικτύου και του τύπου για άντληση πληροφοριών και επικαιροποίηση των πραγματευόμενων θεμάτων.

Βασικές οικονομικές έννοιες - Επαναληπτικές ερωτήσεις κλειστού τύπου

Ερωτήσεις Σωστού - Λάθους

1. Κεφαλαιουχικά αγαθά είναι εκείνα που χρησιμοποιούνται για την άμεση ικανοποίηση των αναγκών του ανθρώπου.

2. Το κύριο χαρακτηριστικό των οικονομικών αγαθών είναι ότι βρίσκονται σε περιορισμένες ποσότητες σε σχέση με τις ανάγκες που ικανοποιούν.

3. Η έννοια της αγοράς δεν περιορίζεται σε έναν γεωγραφικό τόπο, αλλά περιλαμβάνει όλα εκείνα τα μέσα με τα οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί μία αγοροπωλησία και όλους τους σχετικούς χώρους.

4. Καταναλωτά αγαθά είναι εκείνα που μόνο μια φορά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό που έχουν παραχθεί.

5. Οι ανάγκες ως σύνολο είναι απεριόριστες ή ακόρεστες, αλλά καθεμιά ανάγκη ξεχωριστά υπόκειται σε προσωρινό κορεσμό.

6. Η έννοια της αγοράς περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο.

7. Το οικόπεδο πάνω στο οποίο κτίζεται ένα εργοστάσιο ανήκει στο συντελεστή παραγωγής ‘κεφάλαιο’.

8. Το χρήμα είναι ένας από τους συντελεστές παραγωγής.

9. Ως επιχειρηματικότητα εννοούμε την ικανότητα που έχουν ορισμένοι άνθρωποι να διαβλέπουν κέρδος σε διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και να αναλαμβάνουν να συνδυάσουν τους άλλους τρεις συντελεστές παραγωγής (εργασία, έδαφος, κεφάλαιο) για να γίνει η παραγωγή.

10. Το οικονομικό πρόβλημα κάθε κοινωνίας προέρχεται από τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ του πλήθους των αναγκών που οι άνθρωποι επιδιώκουν να ικανοποιήσουν και του περιορισμένου όγκου των αγαθών που υπάρχουν για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών.

11. Το πραγματικό κόστος ενός αγαθού είναι τα άλλα αγαθά που θυσιάστηκαν για την παραγωγή του.

12. Το χρηματικό κόστος ενός αγαθού είναι το πραγματικό ή εναλλακτικό κόστος του εκφρασμένο σε χρήμα.

13. Το κόστος ευκαιρίας του αγαθού Α σε όρους του αγαθού Β δείχνει πόσες μονάδες του αγαθού Β θυσιάζονται, όταν παράγεται μία επιπλεον μονάδα από το αγαθό Α.

14. Η Κ.Π.Δ. μιας οικονομίας δείχνει τις μεγαλύτερες ποσότητες ενός προϊόντος που είναι δυνατόν να παραχθούν στην οικονομία για κάθε δεδομένη ποσότητα του άλλου προϊόντος.

15. Ο καταμερισμός των έργων οδηγεί σε μεγάλη εξειδίκευση και σε διάφορες βελτιώσεις του τρόπου παραγωγής των προϊόντων.

16. Σε όλα τα οικονομούντα άτομα η λήψη των αποφάσεων δε βασίζεται στη βεβαιότητα του αποτελέσματος, αλλά στις προσδοκίες που τα άτομα διαμορφώνουν για τα αποτελέσματα των πράξεών τους.

17. Η ουσία του οικονομικού προβλήματος βρίσκεται στη σχετική έλλειψη ή στενότητα των αγαθών.

18. Το σύνολο των γνώσεων και ικανοτήτων που αποκτά ο άνθρωπος με τη μόρφωση και την εμπειρία ονομάζουμε ανθρώπινο κεφάλαιο.

19. Οι ροές αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και χρήματος μεταξύ των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και του κράτους είναι συνεχείς και έχουν πάντα το ίδιο μέγεθος.

20. Το κόστος ευκαιρίας είναι συνήθως αυξανόμενο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συντελεστές παραγωγής δεν είναι εξίσου κατάλληλοι για την παραγωγή όλων των αγαθών.

Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

1. Καταναλωτά είναι τα αγαθά τα οποία χρησιμοποιούνται:

α) Αποκλειστικά από τους καταναλωτές

β) Μόνο στην παραγωγική διαδικασία

γ) Μία μόνο φορά για το σκοπό που έχουν παραχθεί

δ) Πολλές φορές για το σκοπό που έχουν παραχθεί

2. Το ψυγείο μιας οικογένειας είναι:

α) Καταναλωτό αγαθό

β) Κεφαλαιουχικό αγαθό

γ) Κεφαλαιουχικό και καταναλωτό αγαθό

δ) ∆ιαρκές και καταναλωτικό αγαθό

3. Το πιεστήριο του τυπογραφείου που χρησιμοποιεί μια επιχείρηση είναι αγαθό:

α) Υλικό, διαρκές και καταναλωτικό

β) Καταναλωτό και καταναλωτικό

γ) Υλικό, διαρκές και κεφαλαιουχικό

δ) Καταναλωτικό και κεφαλαιουχικό

4. Το ιδιωτικό αυτοκίνητο μιας οικογένειας είναι αγαθό:

α) Καταναλωτικό και καταναλωτό

β) Καταναλωτικό και διαρκές

γ) Κεφαλαιουχικό

δ) Καταναλωτό και κεφαλαιουχικό

5. Αν η παραγωγή μιας οικονομίας αντιστοιχεί σε σημείο κάτω από την Κ.Π.∆. της, αυτό σημαίνει οτι:

α) Η οικονομία απασχολεί όλους τους συντελεστές που έχει στη διάθεσή της

β) Η οικονομία υποαπασχολεί έναν ή περισσότερους συντελεστές της

γ) Η οικονομία παράγει περισσότερα καταναλωτικά παρά κεφαλαιουχικά αγαθά

δ) Μειώθηκαν οι ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών της οικονομίας

6. Το κόστος ευκαιρίας του αγαθού Ψ, σε όρους του αγαθού Χ, είναι ίσο με 3. Αυτό σημαίνει οτι:

α) Για να παραχθεί μία επιπλέον μονάδα από το αγαθό Χ, θα πρέπει να θυσιαστούν 3 μονάδες από το αγαθό Ψ

β) Για να παραχθεί μία επιπλέον μονάδα από το αγαθό Ψ, θα πρέπει να θυσιαστούν 3 μονάδες από το αγαθό Χ

γ) Μια αύξηση της ποσότητας του αγαθού Χ κατά 1% θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας του αγαθού Ψ κατά 3%

δ) Μια αύξηση της ποσότητας του αγαθού Ψ κατά 1% θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας του αγαθού Χ κατά 3%

7. Ο συντελεστής εργασία είναι:

α) Η εργασία των εργατών

β) Η εργασία όλων των επιστημόνων

γ) Η εργασία των αγροτών

δ) Η σωματική και πνευματική προσπάθεια των ανθρώπων που καταβάλλεται για την παραγωγή των αγαθών

8. Μία οικονομία που παράγει δύο μόνο αγαθά, το Χ και το Ψ, χρησιμοποιώντας όλους τους παραγωγικούς συντελεστές που έχει στη διάθεσή της αποδοτικά

(ορθολογικά), με δεδομένη την τεχνολογία παραγωγής, μπορεί να παράγει 60 μονάδες από το αγαθό Χ και 100 μονάδες από το αγαθό Ψ ή 80 μονάδες από το αγαθό Χ και 60 μονάδες από το αγαθό Ψ. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το κόστος ευκαιρίας (εναλλακτικό κόστος) του αγαθού Χ σε όρους του αγαθού Ψ είναι ίσο με:

α) 1/2

β) 2

γ) 40

δ) 20

Η Επιχείρηση ως Παραγωγική Μονάδα

Η επιχείρηση αποτελεί μια παραγωγική - οικονομική μονάδα, με την έννοια ότι συνδυάζει και αξιοποιεί τους συντελεστές παραγωγής, προκειμένου να παράγει προϊόντα ή υπηρεσίες, με σκοπό τη διάθεσή τους μέσω του μηχανισμού της αγοράς στους καταναλωτές. Αποτελεί, δηλαδή την οργάνωση που παράγει πλούτο, με την έννοια των αγαθών με τα οποία ικανοποιούνται ανθρώπινες ανάγκες. Ταυτόχρονα όμως συμμετέχει σε κάθε οικονομική δραστηριότητα, αφού, προκειμένου για παράδειγμα να παράγει, παίζει τους ρόλους του επενδυτή, του καταναλωτή, του αποταμιευτή, του δανειζόμενου, κτλ.

Διαφορές Παραγωγικών Μονάδων και Επιχειρήσεων

Η Επιχείρηση αποτελεί μια κατ' εξοχήν παραγωγική μονάδα. Είναι όμως όλες οι παραγωγικές μονάδες, επιχειρήσεις; Το δημόσιο ερευνητικό ίδρυμα, το δημόσιο λύκειο αποτελούν αναμφισβήτητα παραγωγικές μονάδες, είναι όμως επιχειρήσεις; Η απάντηση είναι ασφαλώς όχι. Σε τι λοιπόν διαφέρουν από το ιδιωτικό νοσοκομείο ή σχολείο, τα οποία είναι επιχειρήσεις;

Δύο είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις επιχειρήσεις από τις υπόλοιπες παραγωγικές μονάδες:

i. Η επιχείρηση παράγει προϊόντα ή υπηρεσίες τα οποία τα διαθέτει έναντι μιας αξίας ανταλλαγής μέσω του μηχανισμού της αγοράς. Έτσι, η ύπαρξή της εξαρτάται από την ικανότητα να αποκτά έσοδα και κέρδη μέσω του μηχανισμού αυτού. Οι παραγωγικές μονάδες που δεν είναι επιχειρήσεις δε διαθέτουν τα προϊόντα τους με αυτόν τον τρόπο και η επιβίωσή τους δεν εξαρτάται από αυτό.

ii. Η επιχείρηση συνδέεται με την ανάληψη κινδύνου. Αυτό σημαίνει ότι η λειτουργία μιας επιχείρησης ή μια επιχειρηματική δραστηριότητα συνδέεται με πιθανότητα κέρδους ή ζημίας.